ABŞ və Macarıstan mayeləşdirilmiş təbii qaz və nüvə enerjisi ilə bağlı razılığa gəlib

ABŞ və Macarıstan prezident Donald Tramp ilə Baş nazir Viktor Orban arasında keçirilən danışıqlardan sonra bir sıra mühüm razılaşmalara nail oldular. Bu razılaşmalar nüvə energetikası sahəsində əməkdaşlığı, həmçinin Amerika mayeləşdirilmiş təbii qazının (LNG) və silahlarının alınmasını əhatə edir. ABŞ Dövlət Departamenti bu danışıqların yekunları haqqında geniş açıqlama yayıb. Tərəflər atom energetikası sahəsində qarşılıqlı anlaşma memorandumu imzaladılar. Bu sənəd kiçik modullu reaktorlar (KMR) və işlənmiş nüvə yanacağı kimi mövzularda mülki nüvə sənayesi əməkdaşlığı üçün danışıqlara başlamaq niyyətini göstərir. ABŞ və Macarıstanın birgə məqsədi Budapeşti Mərkəzi Avropa bazarında kiçik modullu reaktorlar üçün mərkəzə çevirməkdir. Macarıstan hökuməti 10-a qədər KMR-in tikintisini dəstəkləyəcəyini bəyan edib. Bu layihələrin potensial dəyəri 20 milyard dollaradək çata bilər.

Macarıstan enerji təhlükəsizliyini təmin etmək məqsədilə nüvə yanacağı tədarükünü də diversifikasiya edir. Sənəddə qeyd olunur ki, Macarıstan ABŞ-nin "Westinghouse" şirkətindən "Paqş-1" AES üçün təxminən 114 milyon dollar dəyərində nüvə yanacağı alacaq. Qeyd edək ki, bu stansiya 1980-ci illərdə rus mütəxəssisləri tərəfindən tikilmişdi və hazırda yanacaqla "Rosatom"un strukturuna daxil olan "TVEL" şirkəti tərəfindən təmin edilir. Lakin Macarıstan qanunvericiliyi Rusiya yanacağının əvəzinə alternativ nüvə yanacağından istifadə etməyə imkan verir. Macarıstan hökuməti düşünür ki, Avropa İttifaqı "Rosatom"a qarşı sanksiyalar tətbiq etməyə davam etdiyi üçün ehtiyat tədbirləri görmək və Rusiya yanacağının əvəzlənməsi variantlarını nəzərdən keçirmək vacibdir. Bu, Macarıstanın enerji müstəqilliyini gücləndirməsinə kömək edəcək.

Bundan əlavə, Vaşinqton və Budapeşt arasında enerji və müdafiə sektorlarını əhatə edən böyük ticari öhdəliklər götürülüb. ABŞ Dövlət Departamenti vurğulayıb ki, Macarıstan təxminən 600 milyon dollar dəyərində Amerika mayeləşdirilmiş təbii qazının alınması üzrə müqavilələr imzalamağı öhdəsinə götürüb. Bu, Qərb mətbuatında yayılan məlumatları təsdiqləyir. Budapeşt eyni zamanda ABŞ-dən 700 milyon dollar dəyərində silah və hərbi texnika almaq planlarını açıqlayıb, lakin alınacaq məhsulların dəqiq siyahısı göstərilməyib. Nəhayət, Dövlət Departamenti bildirib ki, Vaşinqton Macarıstanın ABŞ-yə vizasız giriş proqramında tam iştirakını bərpa edəcək. Bu qərar ikitərəfli əlaqələrin müxtəlif sahələrdə möhkəmlənməsinə şərait yaradır.