Antibiotiklərə davamlı infeksiyaların sayı artır - ÜST

Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) yeni qlobal hesabatına görə, bütün dünyada xəstəxanalarda antibiotiklərə qarşı müqavimət göstərən infeksiyaların sayı sürətlə artır. Təşkilatın məlumatına görə, 2023-cü ildə laboratoriya tərəfindən təsdiqlənmiş hər altı bakterial infeksiyadan təxminən biri standart preparatlarla müalicəyə tabe olmayıb. Ekspertlər bu nəticələri "son dərəcə həyəcanlı" adlandırırlar və xəbərdarlıq edirlər ki, bu meyl davam edərsə, 2050-ci ilə qədər antibiotiklərə davamlı infeksiyalardan ölüm hallarının sayı 70 faiz arta bilər. Ötən illərə aid statistik məlumatlar da bu problemin dərinliyini göstərir. Hesabatda bildirilir ki, 2018-2023-cü illər ərzində istifadə edilən antibiotiklərin 40 faizindən çoxu ən çox yayılmış infeksiyalara - qan, bağırsaq, sidik yolları və cinsi yolla keçən xəstəliklərə qarşı effektivliyini itirib. Bu rəqəmlər göstərir ki, infeksiyalara qarşı aparılan mübarizədə ciddi geriləmə yaşanır.

ÜST bu geniş təhlili aparmaq üçün 104 ölkədən 23 milyon bakterial infeksiya haqqında məlumat toplayıb. Təhlil göstərdi ki, ən ağır vəziyyət səhiyyə sistemlərində diaqnostika vasitələri, antibiotiklər və infeksiyaya nəzarət resurslarında çatışmazlıq olan aşağı və orta gəlirli ölkələrdədir. Coğrafi bölgələrə görə qiymətləndirmələrə baxdıqda, Cənub-Şərqi Asiya və Şərqi Aralıq dənizi regionlarında hər üç bakterial infeksiyadan biri artıq antibiotiklərə qarşı müqavimət göstərir. Afrika ölkələrində bu nisbət təxminən hər beş infeksiyadan biridir. ÜST qeyd edir ki, bir çox ölkələrdə məlumatlar adətən ən ağır halların cəmləşdiyi böyük ixtisaslaşmış xəstəxanalardan daxil olur. Buna görə də, faktiki müqavimət rəqəmləri daha yüksək ola bilər.

ÜST-nin Antimikrob Preparatlara Müqavimət Departamentinin direktoru Doktor İvan Xutin bu nəticələrin ciddi narahatlıq doğurduğunu bildirib. O deyir ki, antibiotiklərə qarşı müqavimət artdıqca, biz getdikcə daha çox effektiv müalicə üsullarının sadəcə olmadığı bir vəziyyətlə üzləşirik. Doktor Xutin qeyd edir ki, bu hal infeksiyaların qarşısının alınması və nəzarətinin zəif olduğu, etibarlı diaqnostika və dərman vasitələrinə çıxışın məhdud olduğu ölkələr üçün xüsusilə təhlükəlidir. Bu hesabat bütün dünya səhiyyə sistemlərinin bir daha antibiotiklərin həyati əhəmiyyətli effektivliyini qorumaq üçün təcili tədbirlər görməsinin nə qədər vacib olduğunu vurğulayır.