Azərbaycan Mərkəzi Bankı uçot dərəcəsini sabit saxlayıb

Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Bankının (AMB) İdarə Heyəti uçot dərəcəsini dəyişməz saxladı. Qərara əsasən, **uçot dərəcəsi** 7% səviyyəsində, faiz dəhlizinin aşağı həddi 6%, yuxarı həddi isə 8% olaraq qaldı. Bu qərar verilərkən faktiki və gözlənilən inflyasiyanın hədəf intervalı (4±2%) ilə uyğunlaşması, həmçinin qlobal iqtisadiyyatdakı şərait və daxili makroiqtisadi meyillər əsas götürülür. Pul siyasəti qərarlarının real sektora ötürülməsinin xüsusiyyətləri də diqqət mərkəzində saxlanılıb.

Hazırda illik inflyasiya proqnozlaşdırılan trayektoriyaya yaxın hərəkət edir. 2025-ci ilin sentyabr ayında 12 aylıq inflyasiya 5.7% təşkil edib. İllik qiymət artımı qida məhsulları, spirtli içkilər və tütün məmulatları üzrə 7.9%, ödənişli xidmətlər üzrə 5.3%, qeyri-ərzaq məhsulları üzrə isə 2.4% təşkil edirdi. İllik baza inflyasiyası 4.9% səviyyəsində qalıb. Beynəlxalq mühitdə qeyri-müəyyənliklərin davam etməsi qlobal əmtəə qiymətlərində dalğalanmalara səbəb olur. Beynəlxalq Valyuta Fondunun (BVF) məlumatına görə, 2025-ci ilin sentyabrında əmtəə qiymətləri indeksi illik 3.3% artmış, lakin ərzaq və içki qiymətləri indeksi 2.6% azalıb. BVF 2025-ci il üçün qlobal inflyasiya proqnozunu (4.2%) dəyişməyib, 2026-cı il üçün proqnozu (3.7%) isə cüzi artırıb.

Xarici valyuta bazarında vəziyyət stabildir, təklif tələbi üstələyir. Son yeddi ayda mübadilə şöbələri tərəfindən nağd xarici valyutanın alışı satışını üstələyib. Rezident fiziki şəxslərin əmanətlərinin dollarlaşma səviyyəsi son 12 ayda 1.8 faiz bəndi azalıb, sentyabrda 29%-ə düşüb. Bu vəziyyət məzənnə ilə bağlı gözləntilərin yaxşı olduğunu göstərir. Dövlət Gömrük Komitəsinin məlumatına görə, 2025-ci ilin doqquz ayında xarici ticarət balansının müsbət saldosu 1.8 milyard ABŞ dolları təşkil edib. Pul köçürmələri üzrə xalis daxilolmaların müsbət dinamikası tədiyə balansının cari hesabının profisitli qalmasına dəstək verir. Mərkəzi Bank 2025-ci ilin sonuna cari hesab profisiti üzrə proqnozunu cüzi artırıb, 2026-cı ilə dair proqnozu isə dəyişməz saxlayıb. Bu göstəricilər **valyuta bazarında stabillik** üçün əsas amillərdir.

Pul siyasəti alətləri maliyyə bazarlarında gedən prosesləri və bank sisteminin likvidlik mövqeyini nəzərə alaraq tətbiq edilir. Təminatsız pul bazarında aktivlik yüksək olub, doqquz ayda əqdlərin sayı ötən ilə nisbətən 16.1% artıb. İyulda faiz dəhlizi parametrlərinin azalması yeni manat depozitləri və kredit faizlərinin aşağı düşməsinə səbəb olub. Baza ssenarisi 2025-ci ilin sonuna və 2026-cı ildə illik inflyasiyanın hədəf daxilində olacağını proqnozlaşdırır. Oktyabr **inflyasiya proqnozu**na görə, illik inflyasiyanın 2025-ci ildə 6%, 2026-cı ildə isə 5.7% olacağı gözlənilir. Bu proqnozun yuxarıya doğru dəyişdirilməsi əsasən təklif amilləri ilə bağlıdır. Növbəti qərar faktiki inflyasiyanın istiqaməti, habelə daxili və xarici risk amillərinin dinamikasından asılı olacaq. AMB qiymət sabitliyinə nail olmaq üçün bütün vasitələrdən istifadə etməyə davam edəcək. Faiz dəhlizi parametrləri ilə bağlı növbəti qərar 2025-ci il dekabr ayının 10-da açıqlanacaq.