Azərbaycan və Böyük Britaniya arasında münasibətlər enerji çərçivəsini aşaraq, digər sahələrdə də yeni mərhələyə qədəm qoyub - Azər Qarayev

Azərbaycan və Böyük Britaniya arasında uzun illər iqtisadi əməkdaşlıq əsasən enerji sektorunda cəmlənmişdi. Xəzər hövzəsindəki birgə hasilat layihələri, beynəlxalq enerji kəmərləri və böyük həcmli investisiyalar iki ölkə arasındakı strateji əlaqələrin təməlini təşkil edirdi. Lakin regionda yaranan yeni siyasi və təhlükəsizlik şəraiti bu əməkdaşlığı tamamilə fərqli bir müstəviyə daşıdı. Hazırda münasibətlər sadəcə enerji çərçivəsini aşır; onlar təhlükəsizlik, müdafiə sənayesi, texnologiya və münaqişədən sonrakı bərpa prosesləri kimi sahələri əhatə edir. Politoloq Azər Qarayevin sözlərinə görə, bu yeni mərhələnin formalaşmasında həm qarşılıqlı maraqlar, həm də artan siyasi etimad mühüm rol oynayır. Bu strateji dəyişiklik göstərir ki, Bakı və London bir-birinə tərəfdaş kimi daha çox güvənir.

Londonun Azərbaycana olan etimadı yüksək səviyyəli diplomatik açıqlamalarla təsdiqlənir. Ötən gün Böyük Britaniyanın Azərbaycandakı səfiri Ferqus Ould sosial şəbəkədəki paylaşımında vurğuladı ki, London müdafiə sahəsində tərəfdaşlığa sadəcə texniki əməkdaşlıq kimi deyil, etimada əsaslanan uzunmüddətli strateji mexanizm kimi qiymət verir. O, Britaniyanın Azərbaycanla müdafiə əməkdaşlığından qürur duyduğunu da qeyd etdi. Tərəfdaşlığın həqiqətən strateji müstəviyə keçdiyini göstərən əsas hadisələrdən biri Böyük Britaniyanın müdafiə naziri lord Veron Koakerin Bakıya səfəri və Prezident İlham Əliyevlə görüşü oldu. Prezident Əliyev ölkələr arasında müdafiə sənayesi sahəsində əməkdaşlıqla bağlı yeni səhifənin açılmasını qeyd etdi. O, bunu qarşılıqlı etimadın açıq göstəricisi kimi dəyərləndirdi. Prezident həmçinin ticarət, investisiya və digər sahələrdə də əlaqələri gücləndirmək üçün yaxşı imkanların olduğunu dedi. Bu isə ölkələrin bütün sahələrdə əməkdaşlığı artırmaq niyyətində olduğunu təsdiqləyir.

Bu tərəfdaşlığın praktiki əsasını gücləndirən mühüm addım, Böyük Britaniyanın bu il Azərbaycana silah və müdafiə sənayesi məhsullarının ixracına tətbiq etdiyi embarqonu aradan qaldırması oldu. Dövlət naziri Stiven Dauti tərəfindən elan edilən bu qərar birbaşa müqavilələrə, müasir texnologiyaların transferinə və müdafiə sənayesində texnoloji əməkdaşlığa yeni imkanlar açır. Azər Qarayev bu addımı Londonun Bakıya olan siyasi etimadının açıq ifadəsi hesab edir. Koaker Bakıdakı görüşdə Prezident Əliyevi Ermənistanla normallaşma prosesində əldə edilən irəliləyişlərə görə təbrik etdi. Bu açıqlama Londonun regionda sülh təşəbbüslərinin təşəbbüskarı kimi məhz Azərbaycanı gördüyünü göstərir. Böyük Britaniyanın sülh prosesinə açıq dəstəyi onu göstərir ki, bu əməkdaşlıq yalnız ikitərəfli səviyyədə deyil, regional sabitlik üçün də böyük əhəmiyyət daşıyır.

Londonun Azərbaycanın təşəbbüslərini dəstəkləməsi, təhlükəsizlik əməkdaşlığını bölgədə sülhün möhkəmlənməsi ilə əlaqələndirməsi bu münasibətlərə əlavə strateji dəyər qazandırır. Beləliklə, Azərbaycan və Böyük Britaniya tərəfdaşlığı artıq enerji sahəsində qurulan münasibətdən ibarət deyil. Bu model siyasi etimadın artırdığı təhlükəsizlik əməkdaşlığına, texnoloji istehsal imkanlarına və regional sülhə xidmət edən strateji birliyə çevrilir. Gələcəkdə müdafiə sənayesi üzrə birgə layihələrin həyata keçməsi bu münasibətləri daha da dərinləşdirə bilər. İki ölkənin əlaqələri yeni və daha strateji mərhələyə qədəm qoymaqdadır.