BMT yeni baş katibi seçmək üçün prosesə başlayıb

Birləşmiş Millətlər Təşkilatı (BMT) rəsmi olaraq növbəti Baş katibin seçilməsi üçün prosesə start verib. Təhlükəsizlik Şurası və BMT Baş Assambleyasının prezidentləri birgə məktubla üzv ölkələrə müraciət edərək namizədlərin irəli sürülməsinə çağırış etdilər. Məktubda seçki müzakirələrinin əsas mövzuları arasında prosesin şəffaflığının və gender balansının nəzərə alınmasının zəruriliyi qeyd olunur. İndiyədək Baş katib postunda heç bir qadın təmsil olunmayıb. Buna görə də üzv dövlətlərə xüsusi olaraq qadın namizədləri irəli sürmək barədə ciddi düşünmək tövsiyə edilir. Eyni zamanda, seçimin regional müxtəliflik prinsiplərinə uyğun aparılması vacibliyi xüsusilə vurğulanır.

Hazırkı Baş katib Antoniu Quterreşin yerinə gələcək şəxs 1 yanvar 2027-ci il tarixindən etibarən beş illik müddətə seçiləcək. BMT nizamnaməsinin 97-ci maddəsinə görə, namizədlər öncə Təhlükəsizlik Şurasının tövsiyəsini almalıdır. Bundan sonra isə namizəd Baş Assambleya tərəfindən təsdiq ediləcək. Diplomatik dairələr bu posta marağın yüksək olduğunu bildirsə də, üzv dövlətlər hələ ki rəsmi siyahıları açıqlamayıblar. BMT rəsmiləri bu prosesin inklüziv bir liderlik seçimi ilə nəticələnməyə, qlobal çağırışlara cavab verməyə hədəfləndiyini vurğuladılar.

Bir neçə tanınmış şəxs artıq rəsmi namizədliyini açıqlayıb və ya potensial namizəd kimi qeyd olunur. Bunların arasında Çilinin sabiq prezidenti Mişel Baçelet, Kosta Rikanın keçmiş vitse-prezidenti Rebeka Qrinspan və Atom Enerjisi üzrə Beynəlxalq Agentliyin (AEBA) direktoru, argentinalı diplomat Rafael Qrossi var. Gözləntilərə görə, ilk rəsmi namizədlər yaxın həftələrdə açıqlanacaq. Seçki prosesinin isə ilin sonuna qədər davam edəcəyi ehtimal edilir. Bu proses dünyanın ən böyük beynəlxalq təşkilatının gələcək istiqamətini müəyyənləşdirmək baxımından böyük əhəmiyyət daşıyır.