Dünya Bankı Azərbaycan üzrə ilk dövri İqtisadi İcmalını təqdim edib

Dünya Bankı bu gün Azərbaycan üzrə ilk dövri Ölkə İqtisadi İcmalını (AÖİİ) təqdim edib. Bu hesabat ölkənin makroiqtisadi göstəriciləri və gələcək perspektivləri barədə geniş məlumat verir. AÖİİ ildə iki dəfə dərc olunacaq. Hər buraxılış iki hissəni əhatə edir: birinci hissə son iqtisadi meyllərin təhlili və orta müddətli perspektivlər, ikinci hissə isə xüsusi bir siyasət məsələsinin dərindən araşdırılmasına həsr olunur. Azərbaycan son on ildə qlobal və regional sarsıntılara qarşı əhəmiyyətli dayanıqlılıq nümayiş etdirib.

Ölkədə həyata keçirilən iqtisadi islahatlar, Cənubi Qafqazda strateji mövqe və zəngin enerji resursları sayəsində güclü iqtisadi artım və yoxsulluğun əhəmiyyətli dərəcədə azalması təmin olunub. Hökumət makroiqtisadi sabitliyə böyük önəm verir. Bu, ölkəyə 2015-ci ildəki neft qiymətləri şoku və COVID-19 pandemiyası kimi dəyişkənliklərlə mübarizə aparmağa imkan yaradıb. Nəticədə, Azərbaycan fiskal və xarici ticarət profisitlərini, aşağı dövlət borcunu və böyük makroiqtisadi ehtiyatları qoruyub saxlaya bilib. Sahibkarlıq fəaliyyətini dəstəkləmək üçün bir sıra mühüm addımlar atılıb, o cümlədən **Rəqabət Məcəlləsinin qəbulu**, əhəmiyyətli vergi islahatları və lisenziya-icazə prosedurlarının sadələşdirilməsi.

Son təhlillərə görə, 2025-ci ilin birinci yarısında neft-qaz sektorunda 3.2% daralma müşahidə edilsə də, qeyri-neft sektorunda artım 3.9% təşkil edib. Tikinti, nəqliyyat, İKT və pərakəndə ticarət sahələrində fəaliyyət normal vəziyyətə qayıdıb. Kənd təsərrüfatı və turizm sahələri əvvəlki artım tempini qoruyub. Daxili və xarici təzyiqlər azaldığından, iyun ayının sonuna doğru inflyasiya bir qədər aşağı düşüb və illik 4.8%-ə enib. Bu göstərici Azərbaycan Mərkəzi Bankının hədəf diapazonunun mərkəz nöqtəsinə yaxındır. Ölkənin makroiqtisadi ehtiyatları hələ də güclü qalır: Dövlət Neft Fondu (ARDNF) ehtiyatları 13.2% artaraq 65 milyard ABŞ dollarına çatıb ki, bu da ÜDM-in 88%-nə bərabərdir.

Hesabat gələcəyə baxışda iqtisadi artımın 2025–2027-ci illər arasında orta hesabla 1.7% səviyyəsində qalacağını proqnozlaşdırır. Bu azalma neft qiymətlərinin enməsi fonunda fiskal siyasətin sərtləşməsi ilə bağlıdır. İnflyasiyanın Mərkəzi Bankın hədəf diapazonunda qalacağı gözlənilir. Qısamüddətli risklərə qarşı ehtiyatlar olsa da, uzunmüddətli dayanıqlılıq iqtisadiyyatın struktur islahatları vasitəsilə şaxələndirilməsi səylərinin uğurundan asılı olacaq. Bu buraxılışın xüsusi mövzusu qeyri-neft sektoruna investisiyaların artırılmasıdır. Özəl sektorun potensialından istifadə etmək üçün siyasət sabitliyinin yüksəldilməsi, bərabər rəqabət mühitinin yaradılması və maliyyə resurslarına çıxışın genişləndirilməsi kimi **struktur islahatları** vacibdir. Bu ilk İqtisadi İcmal siyasət müzakirələrini dəstəkləməyi və iş yerlərinin yaradılması yolları üzrə dialoqu təşviq etməyi məqsəd qoyur.