Süni intellekt sahəsinə qlobal investisiyalar kəskin artıb

Süni intellekt (Sİ) sahəsinə qlobal investisiyalar sürətlə artmaqda davam edir. Xərclərin 2025-ci ildə 1,48 trilyon dollara çatacağı gözlənilir, bu da əvvəlki ilə nisbətən təxminən 50% böyük bir artımdır. Analitiklər bu rəqəmin 2026-cı ilə qədər 2 trilyon dolları keçəcəyini proqnozlaşdırırlar; 2029-cu ilə qədər isə investisiyaların 3,3 trilyon dollar səviyyəsində olacağı ehtimal edilir. Bu göstəricilər süni intellekt sahəsini son onilliklərin ən sürətlə genişlənən texnologiyalarından birinə çevirir.

Sİ artıq sadəcə startaplar və ya qısamüddətli trendlər olmaqdan çıxır. O, bir vaxtlar elektrik enerjisi və ya internetin etdiyi kimi, dünyanın iqtisadi təməlinin mühüm hissəsinə çevrilir. Hökumətlər və özəl şirkətlər rəqəmsal potensiallarını gücləndirmək üçün aktiv addımlar atırlar. Onlar data mərkəzlərini genişləndirir, qabaqcıl hesablama çipləri alır və bulud infrastrukturu inkişaf etdirirlər. Artıq qlobal təsir balansı getdikcə ərazi və ya təbii sərvətlərlə deyil, məhz hesablama gücü ilə ölçülür.

Bununla belə, süni intellektin iş yerlərinin kütləvi şəkildə itirilməsinə səbəb ola biləcəyi ilə bağlı ictimai narahatlıqlar da qalır. Lakin əmək bazarı statistikası daha qarışıq bir reallığı göstərir. İqtisadçılar ABŞ-da işsizliyin son dövrlərdəki cüzi artımını avtomatlaşdırmanın özü ilə deyil, daha çox geniş iqtisadi şərtlərlə əlaqələndirirlər. Məsələn, iqtisadi artım yavaşladıqda, şirkətlər xərcləri azaldır. Bu da çox vaxt daha az səmərəli əməliyyatlarda çalışan işçilərə təsir göstərir.

Tarix boyu yeni texnologiyalar əmək bazarını aradan qaldırmaq yerinə, onu sadəcə yenidən formalaşdırıb. İndi süni intellekt təkrarlanan tapşırıqları öz üzərinə götürür, bu da insanları təhlilə, yaradıcılığa və qərar qəbuletməyə fokuslanmağa sövq edir. Analitiklərə görə, yeni şəraitə uyğunlaşma və davamlı öyrənmə əmək bazarında vacib bacarıqlara çevrilir. Mütəxəssislər Sİ texnologiyalarının növbəti onillikdə qlobal məhsuldarlıq artımına hər il təxminən 0,3 faiz bəndi əlavə edə biləcəyini təxmin edirlər. Onların qənaətinə görə, bu texnologiyalar yaxın gələcəkdə adambaşına bir neçə min dollar əlavə gəlir gətirmə potensialına malikdir. Süni intellektin insanın imkanlarını artırdığı əməkdaşlıq modeli isə artıq formalaşmaqdadır.