"Maliyyə savadlılığı ölkənin dayanıqlı inkişafı üçün strateji amildir" -Mərkəzi Bank

Azərbaycan Mərkəzi Bankı (CBAR) vətəndaşların maliyyə biliklərinin artırılması və ölkədə maliyyə savadlılığının yüksəldilməsi istiqamətində sistemli tədbirlər həyata keçirir. Bu fəaliyyətlərə maarifləndirici kampaniyalar, seminarlar, və onlayn resurslar daxildir, hansılar ki, vətəndaşlara daha səmərəli maliyyə qərarları verməyə kömək edir. Mərkəzi Bankın əsas məqsədi ölkədə maliyyə şüurunu gücləndirmək, fərdi və ailə büdcələrinin sağlam idarə olunmasına töhfə verməkdir. CBAR hesab edir ki, bu uzunmüddətli iş maliyyə bazarının dayanıqlığını əhəmiyyətli dərəcədə möhkəmləndirir. Maliyyə savadlılığının artması vətəndaşların daha məsuliyyətli və şüurlu qərarlar qəbul etməsinə şərait yaradır, borclanma və qənaət davranışlarında sağlam balans yaranır. Bilikli insanlar maliyyə bazarları və məhsulları haqqında dolğun məlumata sahib olduqları üçün, maliyyə sektoruna olan inamları artır. Bu isə həm bank sisteminin, həm də bütövlükdə maliyyə bazarlarının sabitliyini gücləndirir.

Mərkəzi Bank uzun illərdir ki, maliyyə savadlılığının artırılmasına yönəlmiş məqsədyönlü fəaliyyət göstərir. Bu fəaliyyətin əsas məqsədi vətəndaşların iqtisadi rifahına və maliyyə qərarlarının keyfiyyətinə müsbət təsir göstərməkdir. Cəmiyyətə müxtəlif kommunikasiya kanalları vasitəsilə müraciət edən CBAR, sosial media ilə yanaşı, digital platformaları da işə salıb. Məsələn, 2015-ci ildən bəri bütün vətəndaşların rahatlıqla istifadə edə biləcəyi Maliyyə Savadlılığı Portalını (bizimpullar.az) və 2017-ci ildən etibarən Virtual Təhsil Platformasını (edu.e-cbar.az) istifadəyə verib. Bu resurslardan faydalanma statistikası yüksəkdir: son 10 ildə Maliyyə Savadlılığı Portalındakı materiallara 1 milyondan çox baxış qeydə alınıb, Virtual Təhsil Platformasına isə istifadəyə verildiyi ildən bu vaxtadək 5.5 milyondan çox baxış olub. Maliyyə savadlılığının yüksəlməsi izafi borclanmanın qarşısını alır, çünki borc öhdəlikləri vaxtında və tam şəkildə yerinə yetirilir. Nəticədə, kredit riskləri azalır və maliyyə institutlarının sabit işi təmin olunur.

2024-2026-cı illərdə Maliyyə sektorunun inkişaf strategiyasında mütəxəssislərin peşəkarlıq səviyyəsinin artırılması və cəmiyyətdə maliyyə biliklərinin genişləndirilməsi prioritet istiqamətlərdir. CBAR maarifləndirmə tədbirlərinin effektivliyini artırmaq üçün “Həyatın vacib maliyyə anları” yanaşmasını tətbiq edir. Bu model çərçivəsində maarifləndirmə fəaliyyətləri fərqli hədəf qruplarının real ehtiyaclarına uyğunlaşdırılmış şəkildə aparılır. Müəyyən edilmiş altı əsas və üç xüsusi hədəf qrupu arasında məktəblilər, tələbələr, işləyən əhali, böyük alış edənlər, ailələr, təqaüdçülər, həmçinin qadınlar, fiziki məhdudiyyətli şəxslər və region əhalisi var. Bu təşəbbüslərin səmərəliliyini təmin etmək üçün Mərkəzi Bank digər dövlət qurumları ilə sıx əməkdaşlıq edir. Həmçinin, maliyyə sektoru assosiasiyaları da cəmiyyətin bilik və bacarıqlarının artırılmasına töhfə verməyə təşviq olunur. Bundan əlavə, bu il CBAR İqtisadi Əməkdaşlıq və İnkişaf Təşkilatının Beynəlxalq Maliyyə Təhsili Şəbəkəsinin (INFE) üzvü olub. Bu üzvlük beynəlxalq təcrübəni öyrənmək və yerli şəraitə uyğunlaşdırmaq üçün geniş imkanlar yaradır.

Maliyyə savadlılığının artırılması təşəbbüsləri bütün ölkə ərazisini və əhali qruplarını əhatə etməlidir; bu, xüsusilə gənclər və region əhalisi üçün vacibdir. Mərkəzi Bank bu fəaliyyəti təkcə maarifləndirmə tədbiri kimi deyil, ölkənin maliyyə sabitliyi və dayanıqlı inkişafı üçün strateji amil kimi dəyərləndirir. Bu proqramlar ölkə üzrə hədəflənir və müxtəlif sosial, yaş, peşə qruplarının ehtiyaclarına uyğunlaşdırılır. Fəaliyyətlərin davamlılığını gücləndirmək məqsədilə, Mərkəzi Bank aidiyyəti dövlət qurumları və tərəfdaş təşkilatlarla layihələri koordinasiyalı şəkildə həyata keçirir. Digər prioritet istiqamət olan maliyyə mütəxəssislərinin peşəkarlığının artırılması sahəsində də beynəlxalq tərəfdaşlarla əməkdaşlıq əsasında təlim və inkişaf proqramları təşkil edilir. Məqsəd sektor mütəxəssislərinin bilik və bacarıqlarını beynəlxalq standartlara uyğun şəkildə təkmilləşdirməkdir. Bütövlükdə, CBAR bu sahədəki işini uzunmüddətli perspektivdə apararaq, ölkənin iqtisadi sabitliyinə, vətəndaşların rifahına və maliyyə bazarlarının sağlam inkişafına yönəlmiş mühüm bir fəaliyyət kimi qəbul edir.