Geniş İstifadə Olunan Pestisid Uşaqlarda Gizli və Qalıcı Beyin Zədələnməsinə Səbəb Olur

Yeni bir araşdırma, geniş istifadə edilən xlorpirifos (CPF) adlı insektisidə dölün ana bətnində ikən məruz qalması ilə Nyu Yorkda yaşayan uşaq və yeniyetmələrdə beyin quruluşunda ölçülə bilən fərqlər, eyni zamanda motor bacarıqlarının zəifləməsi arasında birbaşa əlaqə olduğunu müəyyən edib. Kolumbiya Universiteti, Los Anceles Uşaq Xəstəxanası və USC-nin Keck Tibb Məktəbindən olan mütəxəssislərin apardığı bu tədqiqatın nəticələri göstərir ki, beyindəki və motor funksiyalarındakı bu pozğunluqlar uşaq doğulduqdan sonra da illərlə qalır.

Bu, dölün CPF-ə məruz qalmasının insan beynində molekulyar, hüceyrəvi və metabolik səviyyədə qalıcı təsirlərini aşkar edən ilk araşdırmadır. Tədqiqat, Kolumbiya Uşaqların Ətraf Mühit Sağlamlığı Mərkəzinin doğum qrupunun 270 iştirakçısı üzərində aparılıb. Bu uşaqların hamısı Nyu York şəhərində yaşayan Latın Amerikalı və Afro-Amerikalı analardan doğulmuşdular. Hər bir uşağın göbək ciyəsi qanında doğum zamanı CPF səviyyələri aşkarlanmışdı və onlar 6 yaşdan 14 yaşa qədər beyin görüntüləmə və davranış qiymətləndirmələrindən keçiblər. Nəticələr aydın bir nümunəni ortaya qoydu: doğuşdan əvvəl insektisidə daha çox məruz qalan uşaqlar daha kəskin struktur və funksional beyin fərqlilikləri nümayiş etdirdilər. Həmçinin, onlar motor sürətini və koordinasiyanı ölçən testlərdə daha pis nəticələr göstərmişlər. Sübutlar onu göstərir ki, CPF təsiri beynin quruluşunu, funksiyasını və maddələr mübadiləsini məruz qalma dərəcəsi ilə düz mütənasib şəkildə pozur.

Bu tədqiqat qrupu üçün pestisidə əsas məruz qalma mənbəyi evlərdə istifadə idi. Baxmayaraq ki, ABŞ Ətraf Mühitin Mühafizəsi Agentliyi xlorpirifosun məişət istifadəsini 2001-ci ildə qadağan edib, bu maddə qeyri-üzvi məhsul və dənli bitkilərin kənd təsərrüfatında istifadəsi üçün qalmaqdadır. Bu davamlı istifadə o deməkdir ki, kənd təsərrüfatı işçiləri və yaxınlıqdakı icmalar hələ də çirklənmiş hava və toz vasitəsilə risklə üzləşirlər. Tədqiqatın baş müəllifi, Kolumbiya Mailman Məktəbindən Dr. Virginia Rauh qeyd edir ki, “Hal-hazırda geniş yayılmış məruz qalma halları kənd təsərrüfatı işçilərini, hamilə qadınları və hələ doğulmamış uşaqları təhlükə altında qoymağa davam edir. Həssas əhali qruplarında, xüsusilə də kənd təsərrüfatı icmalarında yaşayan hamilə qadınlarda məruz qalma səviyyələrini izləməyə davam etməyimiz çox vacibdir, çünki onların körpələri risk altında qalır.”

Birinci müəllif, Dr. Bradley Peterson, müşahidə etdikləri pozğunluqların miqyasını vurğuladı. O bildirdi ki, "Bu bir pestisidə doğuşdan əvvəl məruz qalma nəticəsində müşahidə etdiyimiz beyin toxuması və maddələr mübadiləsindəki pozulmalar beyində inanılmaz dərəcədə geniş yayılmışdı." Peterson əlavə etdi ki, digər orqanofosfat pestisidlər də oxşar təsirlərə səbəb ola bilər. Buna görə də, beyin inkişafının sürətli və bu zəhərli kimyəvi maddələrə qarşı xüsusilə həssas olduğu hamiləlik, körpəlik və erkən uşaqlıq dövrlərində məruz qalmanı minimuma endirmək üçün ehtiyatlı olmaq lazımdır. Nəticələr tibb aləmi üçün ciddi bir xəbərdarlıqdır.