4 Noyabr Səhər Zəlzələsi: İstanbulda Təşviş Yaradan Yeraltı Təkanların Dərinliyi və Böyüklüyü

İstanbul sakinləri səhər erkən saatlarda baş verən zəlzələ ilə əlaqədar gərgin anlar yaşayıb. Şəhər ərazisində hiss olunan bu təkan, xüsusilə hündürmərtəbəli binalarda yaşayan vətəndaşlarda böyük təşvişə səbəb oldu. Hadisədən dərhal sonra sosial şəbəkələrdə “İstanbulda zəlzələ oldumu?” tipli suallar sürətlə yayıldı. İctimaiyyətin diqqəti anında AFAD və Kandilli Rəsədxanasının rəsmi açıqlamalarına yönəldi. Bu hadisə Türkiyədə seysmik fəaliyyətin necə ciddi şəkildə izləndiyini bir daha göstərir, çünki insanlar ən doğru məlumatları almaq üçün məhz bu qurumlara etibar edirlər.

Boğaziçi Universiteti Kandilli Rəsədxanası və Türkiyənin Fövqəladə Halların İdarə Olunması Agentliyi (AFAD) ölkə ərazisindəki seysmik hərəkətliliyi 7 gün 24 saat əsasında nəzarətdə saxlayır. Ölkənin fərqli bölgələrində baş verən zəlzələlər bu qurumların məlumat mərkəzlərində anlıq qeydə alınır və ictimaiyyətlə bölüşülür. AFAD zəlzələlərin böyüklüyü, dərinliyi və mərkəzi (episentri) kimi texniki məlumatları müntəzəm olaraq elan edir. Bu yolla vətəndaşlar doğru şəkildə məlumatlandırılır. Qurum, eyni zamanda, il boyu fəlakətlərə qarşı hazırlıq səviyyəsini yüksəltmək məqsədilə təlimlər, məşqlər və maarifləndirmə işləri həyata keçirir. Kandilli Rəsədxanası isə inkişaf etmiş seysmik müşahidə şəbəkəsi sayəsində yer hərəkətlərini dəqiq aşkarlayır və qiymətləndirir.

2025-ci il 4 Noyabr çərşənbə axşamı səhəri İstanbulda hiss edilən təkan şəhər əhalisi arasında qısa müddətli çaxnaşmaya səbəb oldu. Xüsusilə yuxarı mərtəbələrdə yaşayan sakinlər səhər tezdən baş verən zəlzələdən sonra narahatlıq keçirdilər. Zəlzələnin ardından sosial media platformalarında “Zəlzələ oldumu?” tipli paylaşımların sayı sürətlə artdı. Kandilli Rəsədxanası və AFAD qısa müddət ərzində zəlzələ ilə bağlı ilk məlumatları yayımladılar. Verilən açıqlamalarda təkanın böyüklüyü, mərkəzi və dərinliyi barədə ictimaiyyətə şəffaf məlumat verildi. Hər iki rəsmi qurum vətəndaşları yalnız öz rəsmi mənbələrindən edilən elanları nəzərə almaları barədə xəbərdarlıq etdi.

AFAD və Kandilli tərəfindən yayımlanan "Son Zəlzələlər" siyahısı Türkiyə daxilindəki ən yeni təkan məlumatlarına asan çıxış imkanı yaradır. Bu siyahılar həm güncəl məlumatları əldə etməyi asanlaşdırır, həm də mütəxəssislər üçün risk təhlillərində əhəmiyyətli bir mənbə təşkil edir. Bu cür məlumatların müntəzəm yenilənməsi həm ictimaiyyətin zəlzələlər barədə məlumatlılığını artırmağa, həm də yayılması mümkün olan hər hansı bir spekulyasiyanın qarşısını almağa kömək edir. Beləliklə, dəqiq məlumatlar fəlakət hazırlığı və cavab tədbirləri üçün təməl rolunu oynayır.