ABŞ Qəzzada Ən Az İki İl Müddətinə Beynəlxalq Təhlükəsizlik Qüvvəsi Yaratmağı Təklif Edir

ABŞ administrasiyası Birləşmiş Millətlər Təhlükəsizlik Şurasının (BMT TŞ) bəzi üzvlərinə Qəzzada ən azı iki il müddətində fəaliyyət göstərəcək beynəlxalq qüvvənin yaradılmasını nəzərdə tutan qətnamə layihəsi təqdim edib. Axios xəbər saytı Donald Tramp administrasiyası dövründə hazırlanmış və bu yaxınlarda BMT TŞ üzvlərinə göndərilən layihənin detallarını ictimaiyyətlə paylaşıb. Bu plana əsasən, ABŞ və digər iştirakçı dövlətlər 2027-ci ilin sonuna qədər Qəzzanın idarə edilməsi və təhlükəsizliyinin təmin edilməsi üçün geniş səlahiyyət əldə edəcəklər. Layihədə bu səlahiyyətin gələcəkdə uzadılması ehtimalı da qeyd edilir.

Adının açıqlanmasını istəməyən bir ABŞ rəsmisi bildirib ki, təklif olunan bu sənəd yaxın günlərdə BMT TŞ üzvləri arasında baş tutacaq müzakirələr üçün əsas baza rolunu oynayacaq. Hədəf isə aydındır: sənədin növbəti həftələrdə səsə qoyularaq qüvvəyə minməsi və gələn ilin yanvar ayına qədər Qəzzaya ilk hərbi bölmələrin yerləşdirilməsi. Rəsmi şəxs vurğulayıb ki, qurulacaq Beynəlxalq Təhlükəsizlik Qüvvəsi (BTQ) "sülh qoruyucu qüvvə deyil, icraedici qüvvə" funksiyasını yerinə yetirəcək. Bu isə o deməkdir ki, qüvvə regionda fəal və səlahiyyətli şəkildə çıxış edəcək.

Müxtəlif ölkələrin təhlükəsizlik heyətlərini özündə birləşdirəcək BTQ-nin qarşısında dayanan vəzifələr çoxşaxəlidir. Bu tapşırıqlar sırasında Qəzzanın İsrail və Misir ilə olan sərhədlərinin təhlükəsizliyini təmin etmək, mülki əhalini və humanitar yardımların çatdırıldığı dəhlizləri mühafizə etmək yer alır. Bundan başqa, qüvvə yeni Fələstin polis qüvvələrinin hazırlanması işini də həyata keçirəcək. Layihə BTQ-yə Qəzzada hərbi infrastrukturların məhv edilməsi, bölgənin silahlardan təmizlənməsi və Fələstin qruplaşmalarının silahsızlaşdırılması kimi mühüm işləri görmək imkanı verir. Bu təklif, regionda uzun müddətli sabitliyi bərpa etmək üçün nəzərdə tutulub.

Təqdim olunan qətnamə layihəsi xüsusilə çətin və həssas bir məsələyə toxunur: silahlı qrupların ləğvi. BTQ-nin vəzifələri arasında HƏMAS-ın hərbi qanadı sayılan İzzəddin əl-Qəssam Briqadalarının könüllü şəkildə silahı təhvil verməyəcəkləri halda, onların məcburi şəkildə silahsızlaşdırılması da var. ABŞ-ın bu cür açıq və kəskin təkliflə irəli çıxması, Qəzza zolağında münaqişədən sonrakı idarəetmə modelinin formalaşdırılmasında qətiyyətli bir mövqe nümayiş etdirir və BMT Təhlükəsizlik Şurasında isti mübahisələrə səbəb olacağı güman edilir.