Almaniya Maliyyə Naziri Lars Klinqbeylin Çin Səfəri: İqtisadi Əməkdaşlıq və Ağır Siyasi Dialoq

Almaniyanın Maliyyə Naziri və Sosial Demokrat Partiyasının (SPD) sədri Lars Klinqbeyl iqtisadi əməkdaşlığı inkişaf etdirmək və çətin məsələlərdə dialoq qurmaq məqsədilə Pekində mühüm görüşlərə başlayıb. Bu səfər, digər yüksək səviyyəli Alman siyasətçilərinin – Xarici İşlər Naziri Yohan Vadeful (səfəri ləğv olunub) və Baş Nazir Fridrix Mersin (səfəri planlaşdırılır) Çinə səfərlərindən əvvəl baş tutdu. Baş nazir müavini He Lifenq tərəfindən qarşılanan Klinqbeyl, iki ölkə arasındakı gərgin münasibətlərə baxmayaraq, açıq danışıqlar aparmağa hazır olduğunu bəyan etdi. O, bu təmasların həm Baş Nazir Mers, həm də Xarici İşlər Nazirliyi ilə əlaqəli şəkildə həyata keçirildiyini xüsusi vurğuladı.

Görüş zamanı Çin Baş nazirinin müavini He Lifenq Almaniyadan Avropa Birliyi (AB) daxilində daha fəal rol oynamasını tələb etdi. Lifenq həmçinin AB-nin Çinlə əlaqələrinin yumşalması üçün səy göstərilməsini istədi. Son dövrlərdə çətin bir məcraya düşən Almaniya-Çin münasibətlərinə diqqət çəkən Klinqbeyl, çətin mövzuları danışmaqdan qaçmayacaqlarını və həll yolları üçün dialoq axtardıqlarını bildirdi. O, öz növbəsində, Çinin yenidən Almaniyanın ən böyük ticarət tərəfdaşı olduğunu xatırlatdı, lakin rəqabətin ədalətli olması lazım olduğunu qeyd etdi. Qeyd etmək lazımdır ki, Avropa Birliyi Çin dövlət dəstəkli şirkətlərinin ucuz polad və aşağı qiymətli elektrikli avtomobillərlə Avropa bazarına təzyiq etməsi səbəbindən əlavə gömrük rüsumları tətbiq edir.

Klinqbeyl iqtisadi məsələlərlə yanaşı, Çinin Rusiyanın Ukraynaya qarşı müharibəsinə göstərdiyi dolayı dəstəyi də müzakirə mövzusu etdi. O, Pekindən Moskvaya tədarük edilən "ikiqat istifadə" məhsullarına (həm mülki, həm də hərbi məqsədlər üçün istifadə edilə bilən mallar) diqqət çəkərək, Çin hökumətini Kreml üzərindəki təsirindən sülh naminə istifadə etməyə çağırdı. Baş nazir müavini He Lifenq bu mövzuya münasibət bildirərkən, hadisəni "müharibə" adlandırmaq yerinə "krizis" kimi təyin etdi və Çinin sülh səylərini dəstəklədiyini ifadə etdi. Bu cür həssas mövzularda birbaşa dialoq açmaq, Almaniyanın xarici siyasətində mərkəzi yer tutur.

Bu səfərin əsas məqsədi on ildir ki, iki ildən bir təşkil edilən Almaniya-Çin maliyyə dialoqu idi. Bu çərçivədə Almaniyanın bankçılıq və sığorta sektoru təmsilçiləri Çin rəsmiləri ilə bazar çıxışı və iş birliyi imkanlarını danışdılar. Klinqbeylin proqramına həmçinin Çin Kommunist Partiyasının rəsmisi Liu Hayksinq ilə görüş də daxil edilib. Bu görüş SPD ilə Çin Kommunist Partiyası arasında 40 ildən çox müddətdə davam edən partiyalararası dialoqun bir hissəsidir. Bu cür siyasi və iqtisadi təmaslar, rəsmi hökumət kanallarından əlavə, iki ölkə arasında davamlı əlaqələrin saxlanmasına şərait yaradır.