BMT Sudan Münaqişəsinin Dərinləşməsi və Artan Zorakılıq Barədə Xəbərdarlıq Edir

BMT Baş Katibinin Afrika üzrə Köməkçisi Marta Ama Akyaa Pobee, Sudan daxilindəki münaqişənin getdikcə pisləşdiyini və dərhal tədbirlər görülməsinin lazım olduğunu bildirib. O, bu ciddi açıqlamanı BMT Təhlükəsizlik Şurasında (BMTŞ) Sudanla bağlı keçirilən məlumatlandırma iclasında verib.

Pobee qeyd edib ki, onun Şuraya sonuncu brifinqindən bəri ölkədəki vəziyyət ciddi şəkildə gərginləşib, geniş miqyaslı əzablara və yeni, qorxunc zorakılıq dalğalarına səbəb olub. Pobee vurğulayıb ki, xüsusilə Darfurun şimal bölgələrində Sudan xalqı üçün təhlükəsiz yer qalmayıb. Son həftələrdə Kurdofan bölgəsində döyüşlər kəskinləşib. BMT rəsmisi bu ərazinin, ehtimal ki, müharibə aparan tərəflərin hərbi diqqət mərkəzinə çevriləcək növbəti sahə olacağını proqnozlaşdırıb.

Bu gərginlik sahədə yeni bir yüksəlişə işarə edir. Hər iki tərəfin istifadə etdiyi təyyarəsiz aparatların (dronların) hücumları Mavi Nil, Xartum, Sennar, Cənubi Kurdofan və Qərbi Darfur kimi yeni bölgələrə və hədəflərə təsir edir. Bu, münaqişənin regional coğrafiyasının böyüdüyünü açıq şəkildə göstərir. Pobee Xartum hava limanının yenidən açılacağı elan edildikdən sonra dronların hədəfinə çevrilməsini xüsusi vurğulayıb. Bu hadisə şəhər üzərində nəzarətin hələ də mübahisəli olaraq qaldığını sübut edir.

BMT Baş Katibinin Köməkçisi Sudandakı döyüşlərin insani xərcinin hədsiz dərəcədə böyük olduğunu bildirib. O xəbərdarlıq edir ki, kütləvi vəhşiliklər, etnik zəmində zorakılıq və cinsi zorakılıq da daxil olmaqla, beynəlxalq humanitar hüququn pozulması riski bütün ölkə boyu, xüsusən də Fəşir şəhərində narahatedici dərəcədə yüksəkdir. BMT təsir imkanı olan hər kəsi daha çox pozuntuların və zülmlərin qarşısını almaq üçün təcili addımlar atmağa çağırır. Pobee, münaqişə tərəflərinə təsir edə biləcək üzv dövlətləri, Sudanın hər yerində mülki əhalinin qorunmasını təmin edəcək qətiyyətli addımlar atmağa dəvət edib. O, həmçinin BMTŞ-nı tənqid edərək bildirib ki, Şura indiyədək vəziyyətin pisləşməsinin qarşısını almaq üçün qətiyyətli addımlar atmayıb və Konsey bu məsələdə bütün gücünü istifadə etməlidir.

Xatırladaq ki, Sudan 2023-cü il aprelin 15-dən bəri Ordu ilə xaricdən dəstəklənən Çevik Dəstək Qüvvələri (HDK) arasında şiddətli münaqişələrə səhnə olur. Qərbi Darfurun ən böyük şəhəri olan Fəşir, ağır döyüşlərdən sonra böyük ölçüdə HDK-nın nəzarətinə keçib. On minlərlə insanın döyüşlərdən qaçdığı şəhərdə, HDK qüvvələrinin mülki insanları məcburi köçkün etməsi, çox sayda silahsız şəxsi öldürüb işgəncə verməsi halları qeydə alınıb və hətta HDK üzvlərinin yaydığı videolarda əks olunub.