Fransa Tarixində Görülməmiş Hadisə: Keçmiş Prezident Nikola Sarkozi Həbsə Salındı

Fransanın keçmiş prezidenti Nikola Sarkozi 2007-ci il seçki kampaniyası zamanı Liviyadan qanunsuz maliyyələşmə alması ittihamlarına görə təyin olunan 5 illik həbs cəzasını çəkməyə başlayıb. Bu səhər o, polis müşayiəti ilə Parisdə yerləşən La Sante Həbsxanasına gətirildi və rəsmi olaraq həbsə daxil oldu. Bu hadisə Fransa dövlət tarixində mühüm bir anı əks etdirir, çünki ölkə tarixində ilk dəfədir ki, keçmiş bir dövlət başçısı cəza çəkmək üçün həbsxanaya göndərilir. Sarkozi həbsxanaya daxil olduqdan sonra şəxsi əşyalarını təhvil verdi və təhlükəsizlik qaydalarına uyğun olaraq 11 kvadratmetrlik tək nəfərlik kameraya yerləşdirildi.

Keçmiş dövlət başçısı olmasına baxmayaraq, Nikola Sarkoziyə həbsxanada digər məhkumlarla eyni standart prosedurlar tətbiq edildi. O, içəri daxil olmazdan əvvəl şəxsiyyətinin müəyyənləşdirilməsi, barmaq izlərinin götürülməsi, fotoşəkil çəkilişi və tam bədən axtarışından keçirildi. Daha sonra ona qeydiyyat nömrəsi verildi. Məlumatlara görə, Sarkozi bütün prosedurlara etiraz etmədən əməl edib və heç bir xüsusi imtiyaz tələb etməyib. Onun tək nəfərlik, pəncərəli kamerasına özü ilə yalnız iki kitab - Aleksandr Dümanın yazdığı “Monte Kristo qrafı” və Jan-Kristian Petitfilsin qələmə aldığı “İsa” kitablarını götürməyə icazə verilib. Bu, onun həbsxanada oxumaq üçün seçdiyi yeganə ədəbiyyat idi.

Sarkozinin vəkilləri, Jan-Mişel Darrois və Kristof İnqren, qərarın icrasına kəskin etiraz edərək bunu “hüquqi qalmaqal” adlandırdılar. Onlar keçmiş prezidentin azadlığa buraxılması üçün rəsmi müraciəti dərhal təqdim etdilər. Müdafiə tərəfi bildirir ki, hökm əsaslı dəlillər olmadan verilib, şahidləri manipulyasiya etmə və ya sübutları gizlətmə riski yoxdur. Vəkillər bu həbsin hüquqi deyil, sırf siyasi xarakter daşıdığını müdafiə edirlər. Vəkil İnqrenin sözlərinə görə, risk olmadığı halda keçmiş dövlət başçısının həbs edilməsi hüquq dövləti prinsipləri ilə uzlaşmır və bu qərar Fransanın adına rüsvayçılıqdır. Apellyasiya məhkəməsinin azadlığa buraxılma müraciətinə 1-2 ay ərzində baxacaqları gözlənilir. Eyni zamanda, həbsxana qarşısında toplaşan Sarkozi tərəfdarları bu qərarı ədalətsizlik adlandırıb, prosesi "siyasi intiqam" kimi qiymətləndirdilər. Onun oğlu Lui Sarkozi də sosial mediada atasının məsum olduğunu bəyan edib.

Bu işin əsasını təşkil edən istintaq prosesinə Fransanın məhkəmə orqanları 2018-ci ildə rəsmi şəkildə başlamışdı. Mətbuat iddia edirdi ki, Liviya lideri Müəmmər Qəddafi 2007-ci il kampaniyası üçün gizli yolla təxminən 50 milyon avro ötürmüşdü. Sarkozi bütün ittihamları rədd edirdi və onların siyasi sifarişli olduğunu deyirdi. Lakin ona qarşı irəli sürülən ittihamlara korrupsiya, qanunsuz maliyyələşdirmə və cinayətkar qrupla əlaqə qurma daxil idi. İş çərçivəsində, Sarkozinin dövründə yüksək vəzifə tutan bir sıra şəxslər də cəza aldı. Bunların arasında daxili işlər naziri Klod Qean, keçmiş nazir Bris Hortefö, eləcə də Səudiyyəli və Liviya liderinin yaxın adamları da daxil olmaqla, digər altı şəxs də müxtəlif müddətli həbs və böyük məbləğdə pul cəzalarına məhkum edildi. İstintaqın ən vacib şahidlərindən biri olan Livan əsilli fransız iş adamı Ziad Takieddine 2023-cü ilin sentyabrında Livanda vəfat etmiş və onunla bağlı məhkəmə prosesinə xitam verilmişdi. Bundan qısa müddət əvvəl, 17 oktyabrda keçmiş prezident Nikola Sarkozi Yelisey Sarayında Prezident Emmanuel Makron tərəfindən qəbul edilmişdi, lakin bu görüşün təfərrüatları ictimaiyyətə açıqlanmamışdı.