Atlas Eon 100: Sintetik DNT ilə Bütün Rəqəmsal Saxlanc Formatlarını Geridə Qoyan Texnologiya

Atlas Eon 100 rəqəmsal məlumatların saxlanması bazarında köklü bir dəyişikliyi təmsil edir. Atlas Data Storage şirkəti iddia edir ki, bu unikal cihaz sintetik DNT-dən istifadə edərək fayllarınızı min illərlə qoruya bilər. Bu, illər keçdikcə dağılan adi maqnit və ya plastik saxlanc mühitlərindən fərqli bir yanaşmadır. Eon 100-ün əsas hissəsində susuzlaşdırılmış sintetik DNT dayanır. Bu mühit təbiətin informasiyanı molekul səviyyəsində necə saxladığı prinsipə əsaslanır və kiçik formada nəhəng miqdarda məlumat saxlamaq iqtidarındadır. Atlas DNT-nin düzgün şəraitdə minlərlə il davam edə biləcəyini vurğulayır.

Bu texnologiya niyə bu qədər əhəmiyyətlidir? Ən çox yayılmış saxlanc formatları çox qısa ömürə malikdir və cəmi bir neçə onillikdə sıradan çıxır. Məsələn, sərt disklər mexaniki nasazlıqdan (1-10 il), optik disklər işığa həssaslıqdan (1-25 il), fleş yaddaş isə zamanla elektron köçürməsindən (1-10 il) əziyyət çəkir. Maqnit lentləri də temperatur və rütubət dəyişiklikləri səbəbindən 50 ilə qədər xarab ola bilər. Lakin DNT əsaslı saxlama əsrlərlə, hətta düzgün şəraitdə daha uzun müddət kimyəvi cəhətdən sabit qalır. Alimlər hətta 4000 illik insan qalıqlarından genetik material çıxarıb deşifrə etməyə müvəffəq olublar. Şirkət bu təbii dözümlülüyü rəqəmsal məlumatlara tətbiq etməklə, onlara eyni uzunömürlülüyü verməyi hədəfləyir.

Atlasın məlumatına görə, Atlas Eon 100 maqnit lentlərindən 1000 dəfəyə qədər daha yüksək məlumat sıxlığı təklif edir. Şirkət 99.99999999999 faizlik inanılmaz dərəcədə yüksək etibarlılıq dərəcəsi iddia edir. Lakin məsələ yalnız rəqəmlərdə deyil. Daha da əhəmiyyətlisi, Eon 100 müasir elektronikaya ən çox zərər verən təhlükələrdən biri olan elektromaqnit impulslarına (EMP) qarşı dözümlü olmaq üçün yaradılıb. Ənənəvi disklər EMP təsiri nəticəsində dərhal sıradan çıxa bilsə də, bu DNT əsaslı saxlanc mühiti təsirlənmədən qalır, beləliklə, misilsiz bir təhlükəsizlik səviyyəsi təmin edir.

Hələlik DNT əsaslı heç bir sistem min illik uzunömürlülüyünü praktikada tam sübut edə biləcək qədər uzun müddət mövcud olmayıb. Qədim DNT-nin nadir arxeoloji şəraitdə qala bilməsi potensialı göstərsə də, bu sabitliyi müasir saxlama mühitlərində təkrarlamaq əsl sınaq olacaq. Atlas bu çağırışdan xəbərdardır və bu həftə Tərpənən Görüntü Arxivçiləri Assosiasiyası konfransında yeni tapıntılarını təqdim etməyi planlaşdırır. Əgər Atlas Eon 100 vəd etdiyi kimi işləsə, bu, sadəcə rəqəmsal ömrü uzatmayacaq, həm də arxivçiləri, tədqiqatçıları və məlumat mərkəzlərini tarixi necə qoruyub saxladıqlarına yenidən baxmağa vadar edə bilər.