Beta Technologies NYSE-də 1 Milyard Dollarlıq Uğurlu Debüt Etdi

Elektrikli aviasiya sahəsində fəaliyyət göstərən “Beta Technologies” startapı Nyu York Fond Birjasında (NYSE) ilk həftəsini uğurlu ticarətlə açdı. Şirkət bazara daxil olarkən 1 milyard dollardan çox vəsait topladı və səhmlərinin qiyməti artımla bağlandı. Vermontda yerləşən şirkət ilkin kütləvi təklif (IPO) zamanı səhmlərini gözlənilən aralıqdan ($27-$33) yüksək, $34 qiymətinə təklif etdi. “Beta Technologies” 29.9 milyon səhm sataraq 1 milyard dollardan çox pul topladı ki, bu da şirkətin dəyərini 7.4 milyard dollar müəyyən etdi. Səhmlər ticarətə başladıqdan sonra qısa müddətə düşsə də, tezliklə bərpa olaraq günün sonunda $36 ilə bağlandı. Bu nəticə elektrikli nəqliyyat vasitələri sektorunda fəaliyyət göstərən gənc bir şirkət üçün böyük nailiyyət sayılır.

“Beta Technologies” şirkətinin ictimai bazara çıxışı, onun qurucusu və baş direktoru Kyle Clark-ın qeyri-ənənəvi iş qurma metodunun uğurla tamamlanması oldu. Harvard təhsilli, keçmiş peşəkar hokkeyçi və pilot təlimatçısı olan Clark, şirkəti 2017-ci ildə təsis edib. O, Silikon Vadisi startap qurucularının adət etdiyi yoldan getməyib. Əksinə, Clark Vermontdakı doğma şəhərini seçərək ənənəvi vençur kapitalı (VC) mənbələrindən imtina etdi. Şirkət bunun yerinə ümumilikdə 1.15 milyard dolları institusional investorlardan, o cümlədən "Fidelity" və "Qatar Investment Authority" kimi böyük maliyyə qurumlarından cəlb etdi. "Amazon" və "General Electric" də “Beta”nın əsas investorları sırasındadır.

Şirkətin atdığı daha bir qeyri-adi addım, ABŞ hökumətinin işləməməsinə baxmayaraq IPO sənədlərini təqdim etməsi idi. ABŞ Qiymətli Kağızlar və Birja Komissiyası (SEC) ötən ay, şirkətlərə IPO-nun təsdiqlənməsini gözləmədən qiymət bəyanatları verməyə imkan verən bir qayda tətbiq etmişdi. Bu qayda, SEC heyətinin baxışı olmadan 20 gün sonra sənədlərin avtomatik qüvvəyə minməsini nəzərdə tuturdu. “Navan” daxil olmaqla, bir çox şirkət bu qaydadan istifadə edərək planlarını davam etdirdi. Clark “TechCrunch”a müsahibəsində bank məsləhətçilərinin 20 günlük investorlarla görüş dövrünü riskli saydıqlarını bildirdi. Lakin o, fərqli düşünürdü: “Dedim ki, əslində riskli deyil. Düşünürəm ki, investorlarla nə qədər çox vaxt keçirsək, bu, “Beta” üçün o qədər yaxşı olacaq. İnsanlar texnologiyanın və strategiyanın dərinliklərini araşdırdıqca, biz daha da gücləndik və səhmlərə olan həddindən artıq sifariş bunu sübut edir.” Clark, səhm qiymətinin idarəolunmaz artımını deyil, sabit və yavaş böyüməsini hədəflədiyini də qeyd etdi.

Hazırda Kyle Clark diqqətini şirkətin əsas fəaliyyətinə yönəldib, buna Federal Aviasiya İdarəsi (FAA) tərəfindən elektrikli təyyarələrin kommersiya sertifikatının alınması daxildir. “Beta” aviasiya sektorunda Orijinal Avadanlıq İstehsalçısı (OEM) olmağı planlaşdırır. Şirkət iki növ elektrikli təyyarə dizayn edib: Biri regional uçuşlar üçün nəzərdə tutulan ənənəvi elektrikli təyyarə olan “Alia CX300 eCTOL”, digəri isə şəhər mühitləri üçün uyğun olan şaquli qalxma və enmə xüsusiyyətinə malik “Alia A250 eVTOL” modelidir. Təyyarə istehsalından əlavə, “Beta” elektrikli təyyarələr üçün şarj biznesi də qurub. Bu sahədə “Archer Aviation” kimi şirkətlərə xidmətlər göstərir. Şirkətin maliyyə sənədləri göstərir ki, 2025-ci ilin birinci yarısında “Beta” 15.6 milyon dollar gəlir əldə edib, bu da 2024-cü ilin eyni dövrü ilə müqayisədə iki dəfə çoxdur. Lakin şirkətin xalis zərərləri də təxminən üçdə bir qədər artaraq ilin ilk altı ayında 183 milyon dollara çatıb.