"Charter Space" Kosmik Gəmilərin Sığortasına Fintex Həlli Gətirir: Yüksək Xərclər Necə Azalır?

Yuk Chi Chan "Charter Space" şirkətini 2021-ci ilin sonunda, uzun müddət çəkdiyi məşəqqətdən sonra qurdu. O, peyk avtobusu startapında missiya meneceri olarkən, şirkətin ilk nümayiş missiyasını həyata keçirməli idi, lakin bütün kritik məlumatları idarə etmək üçün yalnız "Microsoft Excel" cədvəllərinə güvənməli olurdu.

Keçmiş kosmik hüquqşünas olan Chan, daxili mühəndislik əməliyyatlarını idarə etməklə yanaşı, eyni kritik texniki məlumatları fərqli xarici qurumlar, xüsusən də sığortaçılar üçün təkrar-təkrar hazırlamağa məcbur qalırdı. O, bu prosesin səmərəsiz olduğunu qeyd edərək bildirib: "Hamısı eyni məlumat idi. Hamısı eyni fiziki obyekt haqqında idi... Niyə məndə vahid interfeys və ya məlumat modeli olmasın ki, bu obyekti ona baxan hər kəsə düzgün təqdim etsin?"

Bu problem onu Charter Space-i yaratmağa təşviq etdi. Şirkət özünü kosmos üçün bir fintex müəssisəsi kimi təsvir edir. Baxmayaraq ki, proqram təminatı kosmik mühəndislər üçün də istifadə olunur, onun əsas funksiyası başqadır. Charter Space proqramı istehsal və test məlumatlarını birbaşa mənbədən toplayır. Daha sonra bu geniş məlumat toplusu, bazardakı ən böyük altı sığorta daşıyıcısı ilə əlaqəli olan risklərin qiymətləndirilməsi interfeysinə ötürülür. Bu həftə San Fransiskoda keçirilən "TechCrunch Disrupt 2025" tədbirində Charter Space, "Startup Battlefield Top 20" finalisti kimi çıxış edir. Əsas hədəf kosmik gəmilərin sığortası üçün daha sürətli, daha ucuz və etibarlı risk qiymətləndirməsi təmin etməkdir.

Hazırda kosmos sığortası sahəsi böyük çətinliklərlə üzləşir. Chanın sözlərinə görə, orbitdə olan təxminən 13,000 peykin 300-dən azı sığortalanmışdır. Problem fırıldaqçılıq və ya digər sığorta məhsullarından fərqli olaraq, risklərin qiymətləndirilməsi prosesinin özünün yüksək xərcidir. Bu gün operatorlar tonlarla texniki sənədi toplayıb brokerə təqdim edirlər, sığortaçılar isə bu məlumatları analiz etmək üçün aylar sərf edirlər. Bu vaxt itkisi sığorta haqlarının çox yüksək olmasına gətirib çıxarır; bəzən müştərilərə 80%-ə qədər qiymətlər təklif olunur. Chan qeyd edir ki, kiçik peyklər tez-tez orbitə buraxıldıqdan sonrakı ilk 90 gün ərzində daxili texniki nasazlıqlar səbəbindən sıradan çıxır. Şirkət məhz bu nümunəni və riski qiymətləndirməyə çalışır.

Charter Space, sığortaçıların aylarla bir riski təhlil etməsinin qarşısını almaq üçün bütün texniki detalların tam mənzərəsini təmin edərək bu xərcləri azaltmağı planlaşdırır. Bu standartlaşdırma sayəsində daha çox aktiv sığortalana bilər, nəticədə ümumi bazar daha sağlamlaşır. Əlavə olaraq, şirkət "Y Combinator" tərəfindən dəstəklənən və iqlim parametrik məhsullarına fokuslanan "Plover Parametrics" şirkətini satın aldığını elan etdi. Bu birləşmə Charter-ə vasitəçilər olmadan sığorta siyasətlərini birbaşa yerləşdirməyə imkan verir. Çan vurğulayır ki, sığortanın yayılması kosmos sənayesi üçün çox faydalıdır, çünki bu, şirkətlər üçün təhlükəsizlik şəbəkəsi yaradır. Standartlaşdırılmış risk qiymətləndirməsi kosmos şirkətləri üçün ucuz kapital mənbələrini açır. O, bildirir ki, bankları və kreditorları cəlb etməliyik, çünki bu, risk kapitalı (VC) mənbələrindən daha səmərəli maliyyə mənbəyidir.