Intel-in Baş İcraçı Direktorunun Gələcəyi Təhlükə Altında

Mart ayında təyin olunan Intel şirkətinin baş icraçı direktoru Lip-Bu Tan, ABŞ-da həm siyasi, həm də hüquqi təzyiq altındadır. Tanın Çindəki investisiya tarixçəsi və əvvəlki şirkəti Cadence Design Systems-in qanunsuz ixrac fəaliyyəti ABŞ qanunvericilərinin və təhlükəsizlik dairələrinin diqqətini cəlb edib.

Respublika senatoru Tom Cotton, Intel-in idarə heyətinə göndərdiyi rəsmi məktubda Tanın keçmişinin ABŞ milli təhlükəsizliyinə yaratdığı riskləri vurğulayıb. ABŞ prezidenti Donald Trump isə birbaşa onun istefasını tələb edib. Trump öz sosial media platforması Truth Social-da verdiyi bəyanatda Lip-Bu Tanın vəzifəsinin "əsas maraqlar toqquşması" olduğunu bildirib və "O, dərhal istefa verməlidir; başqa həll yolu yoxdur" deyə bəyan edib. Bu bəyanatlardan sonra Intel səhmləri ticarətə başlamazdan əvvəl 5 faizə qədər düşüb.

Tanın əvvəllər baş icraçı direktor və daha sonra sədr vəzifəsində çalışdığı Cadence Design Systems, Çinin hərbi ilə əlaqəli NUDT universitetinə texnologiyanın qanunsuz ixracını etiraf edib. 2015-2021-ci illər arasında aparılan bu ixrac fəaliyyətləri, Çinə dizayn avtomatlaşdırma vasitələrinin və yarımkeçirici intellektual mülkiyyətin ötürülməsini sənədləşdirib. Şirkət bu fəaliyyətlərə görə 140 milyon dollardan çox cərimə ödəməyi qəbul edib. Bütün bu proses boyu Lip-Bu Tan rəhbərlik edib.

Senator Cotton, Intel rəhbərliyindən bu hadisələrlə bağlı daxili araşdırmaların aparılıb-aparılmadığını, Tanın bu fəaliyyətlərdən xəbərdar olub-olmadığını və bu keçmişə baxmayaraq niyə baş icraçı direktor seçildiyini izah etməyi tələb edib. Cotton həmçinin, Tanın investisiya şirkəti Walden International vasitəsilə Çindəki qabaqcıl çip və yarımkeçirici istehsalçılarına milyonlarla dollar investisiya yatırmasını vurğulayıb. O, bu investisiyaların Intel-dəki mövcud roluna təsirini və rəhbərliyin potensial maraqlar toqquşması ilə bağlı gördüyü tədbirləri sual altına alıb.

Tanın rəhbərliyi altında Intel-in son dövrü yalnız bu araşdırmalarla deyil, həm də əhəmiyyətli maliyyə itkiləri ilə xarakterizə olunub. Baş icraçı direktor yüksək xərclərin olduğu çip istehsal vahidinin 3,17 milyard dollar itki verdiyini bildirib. Bu itkilərdən sonra Almaniya və Polşadakı zavod layihələri ləğv edilib, Vyetnam və Malayziyadakı test və yığma əməliyyatları birləşdirilib. ABŞ-ın Ohayo ştatında planlaşdırılan çip zavodunun tikintisi də dayandırılıb. Intel-in qabaqcıl çip istehsalı üçün A14 prosesinin tamamilə ləğv olunması ehtimalı da var.

Lip-Bu Tan barəsində hələ rəsmi ittiham irəli sürülməyib. Ancaq ABŞ prezidentinin istefa tələbi və Senatin sualları şirkət daxilində və ictimaiyyət arasında baş icraçı direktorun vəzifəsində qalıb-qala bilməməsi ilə bağlı təzyiqi artırıb.