Sakit Okean Atəş Halqası: Yer kürəsinin ən təhlükəli bölgəsi

Bu səhər Rusiyanın şərqində, Kamçatka yarımadasının sahillərində 8.8 bal gücündə güclü zəlzələ baş verdi. Zəlzələdən sonra bölgədə 7 bal gücünə qədər art arxasınca zəlzələlər müşahidə olunub. Sakit Okean Atəş Halqası ilə bağlı bütün məlumatlar...

Rusiya hakimiyyəti zəlzələnin 20 kilometr dərinlikdə və Petropavlovsk-Kamçatskiy şəhərindən təxminən 119 kilometr uzaqlıqda baş verdiyini bildirib. İlkin məlumatlara görə, ətraf ərazilərdə ciddi dağıntılar və insan itkiləri olmayıb. Yüngül xəsarət alanlar barədə məlumatlar var. Zəlzələdən sonra Yaponiya, ABŞ-ın qərb sahili və Havay da daxil olmaqla bir çox bölgə üçün sunami xəbərdarlığı elan edilib. Sahil ərazilərində təxliyə işləri başlayıb və sakinlərdən hündür yerlərə köçmələri xahiş olunub. İlkin məlumatlara görə, sunami dalğaları 4 metrə qədər hündürlüyə çata bilər. Mütəxəssislər sunaminin təhlükəsinin zəlzələ episentrindən uzaq ərazilərdə də ciddi nəticələr doğura biləcəyi barədə xəbərdarlıq edirlər.

Zəlzələ dünyanın ən aktiv seysmik zonalarından biri olan Sakit Okean Atəş Halqasında baş verib. Kamçatka yarımadası da bu zona daxildir. Sakit Okean Atəş Halqası təxminən 40.000 kilometr uzunluğunda və təxminən 500 kilometr enində geoloji xəttdir. Bu halqa Sakit Okeanı əhatə edir. Dünyada baş verən əsas zəlzələlərin 90%-i və fəal vulkanların təxminən 75%-i bu bölgədə yerləşir. Bölgə Yaponiya, İndoneziya, Filippin, Papua Yeni Qvineya, Yeni Zelandiya, Peru, Çili, Kanada, ABŞ və Rusiya kimi ölkələrin sahil xətlərini əhatə edir. Bu ölkələrin bəziləri Sakit okean lövhəsinin qarşılıqlı təsirdə olduğu nöqtələrdə yerləşir. Sakit okean lövhəsi ətraf lövhələrlə daim hərəkət halındadır və bu hərəkət zamanı çox miqdarda enerji yığılır. Bu enerji nəticədə sınıqlara səbəb olur və güclü zəlzələlər baş verir.

Bu gün Kamçatkada baş verən zəlzələ tarix boyu Sakit Okean Atəş Halqasında baş verən güclü zəlzələlərin ardıcıllığında ən sonuncu hadisədir. 1960-cı ildə Çilidə baş verən 9.5 bal gücündə zəlzələ bu bölgədə qeydə alınmış ən güclü seysmik hadisə olub. Bunu 2004-cü ildə İndoneziyada 9.1 bal və 2011-ci ildə Yaponiyada 9.0 bal gücündə zəlzələlər izləyib. Kamçatkada baş verən son zəlzələ 2025-ci ilə qədər bu halqada baş verən ən güclü zəlzələlər sırasındadır. Türkiyə bu zonada yerləşmir. O, Alp-Himalay zəlzələ zonasında yerləşir. Lakin, Sakit Okean Atəş Halqasının fəaliyyəti və yaratdığı sunami riski yalnız ətraf bölgəni deyil, həm də dünyanın uzaq bölgələrini təsir edə bilər. Kamçatkada baş verən zəlzələ sunami təhlükəsi səbəbindən regional deyil, həm də qlobal fövqəladə vəziyyət səhnəsini tetiklemişdir. Sunami xəbərdarlığının verildiği bölgələrdə təxliyələr davam edir və səlahiyyətlilər hadisələri diqqətlə izləyirlər. Hazırda bütün diqqətlər okean sahili şəhərlərində görülən tədbirlərə və dalğaların quruya çatma ehtimalına yönəlib.