Süni İntellekt Laboratoriyaları Şirkətlərin Paylaşmadığı Bilikləri Mercor Vasitəsilə Necə Əldə Edir?

“Mercor” şirkətinin baş direktoru Brendan Fudinin “TechCrunch Disrupt 2025” tədbirində bildirdiyinə görə, süni intellekt (Sİ) laboratoriyaları şirkətlərlə bahalı müqavilələr bağlayıb məlumat əldə etmək əvəzinə, yeni bir strategiya tətbiq edirlər. Onlar həmin şirkətlərin keçmiş yüksək vəzifəli əməkdaşlarının sənaye biliklərindən istifadə edirlər. Səhnədəki panel çıxışı zamanı Fudi “Mercor” platformasını investisiya banklarının, məsləhət evlərinin və hüquq firmalarının sabiq işçilərini, bu sənayeləri avtomatlaşdırmağa çalışan Sİ laboratoriyaları ilə birləşdirən əsas kanal kimi təqdim etdi. “Mercor”un müştəriləri arasında OpenAI, Anthropic və Meta kimi nəhənglər də var. Korporasiyalar öz dəyər zəncirlərini avtomatlaşdırmağa qadir olan Sİ modellərinin yaradılmasını dəstəkləməkdə maraqlı olmadıqları üçün (məsələn, Goldman Sachs nümunəsi), rəqabət dinamikası dəyişir. Məhz buna görə də laboratoriyalar bu məlumatları almaq üçün “Mercor”a üz tuturlar. Müştərilər öz iş axınlarının böyük hissələrini avtomatlaşdırmaq üçün məlumat vermək istəmədikdə, laboratoriyalar həmin iş axınlarını dərindən bilən və modelləri öyrətməyə hazır olan keçmiş əməkdaşları podratçı kimi işə götürməyə məcbur qalırlar.

“Mercor”un 22 yaşlı həmtəsisçisi olan Fudi qeyd edir ki, onun startapı sənaye mütəxəssislərinə Sİ təlimi üçün formaları doldurmaq və hesabat yazmaq qarşılığında saatda 200 dollara qədər ödəniş edir. Şirkətin artıq on minlərlə podratçısı var və hər gün onlara 1,5 milyon dollardan çox vəsait ödədiyi bildirilir. Bu yüksək xərclərə baxmayaraq, startap gəlirli qalır, çünki Sİ laboratoriyaları bu qiymətli ixtisaslaşmış məlumatlara görə daha yüksək ödənişlər etməyə hazırdırlar. “Mercor” yaranmasından cəmi üç il keçməsinə baxmayaraq, illik dövriyyə gəlirini təxminən 500 milyon dollara çatdırıb və bu yaxınlarda 10 milyard dollar dəyərlə maliyyə vəsaiti cəlb edib. Köklü şirkətlərin “Mercor”un bazarda böyüməsinə müqavimət göstərməsi üçün ciddi əsasları var, çünki onların sənaye bilikləri platforma üzərindən keçmiş əməkdaşlar vasitəsilə sızaraq, nəticədə onların öz işlərinin avtomatlaşdırılmasına xidmət edə bilər.

Fudi bu metodun bazarda mövcud olan səmərəsizliyi ortaya çıxardığını etiraf edir, lakin bunu "boşluq" adlandırmır. O, bəzi şirkətlərin artıq bu “yeni iş gələcəyini” qəbul etdiyini və “Mercor”un on il əvvəl “Uber”in yaratdığına bənzər yeni bir gig iqtisadiyyatı yarada biləcəyini iddia edir. Hətta “Uber”in keçmiş məhsul üzrə baş direktoru Sundeep Ceyn bu ilin əvvəlində “Mercor”a prezident kimi qoşulub. Fudi bildirir ki, şirkət, podratçıların mülkiyyət məlumatlarını, ticarət sirlərini və ya əqli mülkiyyəti oğurlaması olan korporativ casusluğun qarşısını almağa çalışır. Podratçılara keçmiş iş yerlərindən sənədlər yükləməmək tapşırılır. Bununla belə, Fudi startapın miqyası nəzərə alındıqda “bəzi şeylərin baş verməsinin” mümkün olduğunu da qəbul edir. O, əməkdaşın beynində olan biliklərin şirkətə yox, əməkdaşın özünə aid olduğunu əsas gətirir. Bununla belə, bəzi iş elanlarında “Mercor”un məqsədi işçinin bilikləri ilə şirkətin məlumatları arasındakı xətti aşır. Məsələn, “Mercor” hazırda Sİ modellərinin təlimi və qiymətləndirilməsi üçün “əhəmiyyətli, işlək kod bazasına giriş icazəsi verə biləcək” startapların Baş Texnologiya Direktoru (CTO) və ya həmtəsisçisini axtarır.

“Mercor” Sİ modellərini öyrətmək üçün ABŞ-da yüksək ixtisaslı bilik işçilərini cəlb edən və onlara böyük məbləğlər ödəyən ilk məlumat startaplarından biri idi. Sİ sahəsinin erkən dövründə “Scale AI” kimi təchizatçılar daha sadə etiketləmə işləri üçün inkişaf etməkdə olan ölkələrdən podratçılar tuturdular. İndi “Mercor”un rəqibləri, o cümlədən “Surge” və “Scale AI”, Sİ laboratoriyalarının öz modellərini yaxşılaşdırmaq üçün mütəxəssislərə ehtiyac duyduğunu qəbul ediblər. “Mercor”, “Meta”nın “Scale AI”yə böyük sərmayə qoymasından sonra bəzi Sİ laboratoriyalarının “Scale AI” ilə işi dayandırmasından faydalandı. Baxmayaraq ki, Mercor son üç ildə dəyərini beş qat artıraraq 10 milyard dollara çatıb, o, hələ də 20 milyard dollardan çox qiymətləndirilən “Surge” və “Scale AI”-dan kiçikdir. Fudi gələcəkdə hüquq, maliyyə və tibb sahələrindəki şirkətlərin öz məlumatlarından Sİ agentlərini öyrətmək üçün istifadə etmək istəyəcəklərinə inanır. O, proqnozlaşdırır ki, vaxt keçdikcə “ChatGPT” ən yaxşı konsaltinq firması, investisiya bankı və hüquq firmasından daha yaxşı olacaq. Bu, iqtisadiyyatı kökündən dəyişdirəcək və hər kəs üçün bolluq yaradan geniş miqyaslı müsbət bir gücə çevriləcəkdir.