Süni intellekt minlərlə insanı işsiz qoydu

Süni intellekt texnologiyalarının sürətli yayılması qlobal miqyasda əmək bazarında köklü dəyişikliklərə səbəb olur. Bu dəyişiklik yalnız istehsal prosesləri ilə məhdudlaşmır, həm də birbaşa iş yerlərinə təsir göstərir. Minlərlə iş yeri süni intellekt tərəfindən əvəz olunur.

ABŞ-da yerləşən məşhur konsaltinq şirkəti Challenger, Gray & Christmas-ın son hesabatında bu təsirlərin artıq təcrid olunmuş deyil, sistemli xarakter daşıdığı göstərilir. Hesabata görə, yalnız iyul ayında ABŞ-da süni intellektlə əlaqədar iş yerlərinin itirilməsi 10 mindən çox olub. İyul ayında 806 mindən çox iş yerinin itirilməsi pandemiyadan bəri ən yüksək işsizlik səviyyəsini göstərir. Xüsusilə texnologiya sektoru 89 mindən çox iş yerinin itirilməsi ilə ən çox zərər çəkən sektor olub. Bu rəqəmin ən azı 27 mini süni intellektin istifadəsilə birbaşa əlaqəlidir.

Məlumatlar göstərir ki, məhsuldar süni intellekt alətləri yalnız biznesin fəaliyyətini deyil, həm də əmək bazarını sürətlə dəyişdirir. Yalnız işdən çıxarmalar deyil, işə qəbul da bu yeni qayda ilə təsirlənir. Karyera platforması Handshake tərəfindən verilən məlumata görə, son məzunlar üçün mövcud olan giriş səviyyəli vəzifələrin sayı bir il əvvəlki ilə müqayisədə 15 faiz azalıb. Eyni dövrdə iş elanlarında “süni intellekt” termininin istifadəsi 400 faiz artıb. Bu artım süni intellekt bilikləri və bacarıqları olmayan namizədlər üçün əmək bazarında əhəmiyyətli bir dezavantaj təmsil edir.

Ağ yaxalı işçilər ən çox risk qrupundadırlar. Keçən ay Amazon şirkətinin baş direktoru Andy Jassy, korporativ işçi qüvvəsində məhsuldarlığın süni intellekt sayəsində artacağını və bunun işsizliyə səbəb olacağını bildirib. Ford şirkətinin baş direktoru Jim Farley bu fikirləri daha açıq şəkildə dəstəkləyərək, ABŞ-da ağ yaxalı işçilərin yarısının əvəz olunacağını bildirib.

Süni intellektin gətirdiyi transformasiya yalnız texnoloji sıçrayış deyil, həm də sosial-iqtisadi yenidənqurmanın bir dövrünü göstərir. Bəzi texnologiya liderləri bu transformasiyanın sonda ümumi əsas gəlir kimi həllər vasitəsilə işsiz insanlara dəstək ola biləcəyini təklif etsələr də, indiki reallıq bu təkliflərin hələ konkret nəticələr vermədiyini göstərir.