Tesla'nın FSD Proqramı Qırmızı İşıqları Keçmə və Zolaq Pozuntuları Səbəbindən Federal Təhlükəsizlik Qurumunun Diqqətindədir

Amerika Birləşmiş Ştatlarının Milli Avtomobil Yolları Təhlükəsizliyi İdarəsi (NHTSA), "Tesla" şirkətinə göndərdiyi yeni rəsmi məktubda avtomobil istehsalçısının "Tam Özünü İdarəetmə" (Full Self-Driving - FSD) proqram təminatının yol hərəkəti qaydalarını pozması ilə bağlı ən azı 80 fakt müəyyən etdiyini açıqlayıb. Bu hadisələr zamanı avtomobillər ya qırmızı işıqforu keçib, ya da yanlış zolağa daxil olub. Bu narahatedici hallar, proqramın avtomobillərin hərəkətinə nəzarət etdiyi zaman baş verib. Bu yeni sənədləşdirilmiş hadisələrin aşkar edilməsi NHTSA-nın araşdırmasının genişlənməsini göstərir və proqramın təhlükəsizlik standartlarına nə dərəcədə cavab verdiyi ilə bağlı ciddi suallar yaradır.

NHTSA-nın məktubunda bu 80 hadisənin mənbələri detallı şəkildə göstərilib: 62 şikayət "Tesla" sürücülərindən daxil olub, 14 hesabat "Tesla"nın özü tərəfindən təqdim edilib və dörd hesabat isə kütləvi informasiya vasitələrində dərc olunub. Xatırladaq ki, oktyabr ayında agentlik bu davranışla bağlı araşdırmaya başlayanda, cəmi 18 sürücü şikayəti, 6 "Tesla" hesabatı və 1 KİV məlumatı qeydə alınmışdı. Göründüyü kimi, yol hərəkəti qaydalarının pozulması ilə bağlı məlumatların sayı kəskin şəkildə artıb. Federal təhlükəsizlik agentliyinin Qüsurların Araşdırılması İdarəsi (ODI) hazırda FSD sisteminin yol nişanlarını, işıqforları və zolaq işarələrini necə aşkarladığını və onlara necə uyğun reaksiya verdiyini yoxlayır.

ODI, həmçinin "Tesla"nın sürücülərə belə təhlükəli vəziyyətlərdə kifayət qədər xəbərdarlıq verib-vermədiyini də araşdırır. "Tesla" şirkətinin bu sorğulara cavab verməsi üçün son tarix 19 yanvar 2026-cı ildir. Şikayətlərin artması diqqət çəkicidir, çünki ODI tərəfindən oktyabrda bildirilən ilkin hadisələr Mərilend ştatının Coppa ərazisindəki bir kəsişmədə cəmlənmişdi və "Tesla" o zaman bu problemə görə "tədbir gördüyünü" iddia etmişdi. Lakin agentlik, bu yeni 80 hadisənin coğrafi olaraq harada baş verdiyini açıqlamayıb. Maraqlıdır ki, bu məktub "Tesla"ya göndərilən həmin həftə CEO Elon Mask X sosial şəbəkəsində iddia etdi ki, FSD-nin ən son versiyası sürücülərə proqram istifadə edilərkən mesajlaşmağa imkan verir- bu, demək olar ki, bütün ştatlarda qanunsuzdur.

Bu məktub NHTSA üçün məlumat toplama (discovery) prosesini başlatmaq məqsədi daşıyır və agentlik "Tesla"dan bir sıra mühüm məlumatlar tələb edir. Məsələn, agentlik FSD proqramı ilə təchiz olunmuş "Tesla" avtomobillərinin ümumi sayı, habelə proqramın nə qədər tez-tez işə salındığı barədə məlumatlar istəyir. ODI "Tesla"dan, həmçinin FSD ilə bağlı bu spesifik problemlərlə əlaqədar aldığı bütün müştəri şikayətlərini, o cümlədən donanma operatorlarından gələn məlumatları və məhkəmə iddialarını təqdim etməsini tələb edir. Qeyd etmək lazımdır ki, bu, NHTSA-nın "Tesla"nın FSD proqramına qarşı başlatdığı ikinci araşdırmadır. Daha əvvəl, 2024-cü ilin oktyabrında agentlik FSD-nin duman və ya həddindən artıq günəş işığı kimi pis görünüş şəraitlərində necə idarəetmə həyata keçirdiyini yoxlamağa başlamışdı.