“Azərbaycanda Astronomiya Təhsilinin Təşviqi” layihəsi uğurla başa çatdı (FOTO)

Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin maliyyə yardımı ilə həyata keçirilən “Azərbaycanda Astronomiya Təhsilinin Təşviqi” layihəsi uğurla başa çatdı. Həvəskar Astronomlar Cəmiyyəti tərəfindən icra edilən bu layihə, müxtəlif yaş qruplarını astronomiyaya cəlb etməyi, elmi maarifləndirməni gücləndirməyi və ölkə daxilində astro-mədəni mühiti genişləndirməyi hədəfləyirdi. Təşəbbüs Beynəlxalq Uşaqların Müdafiəsi Gününə həsr edilmiş geniş festival çərçivəsində, iyunun 1-də keçirilən astro-düşərgə ilə açıldı. Bu düşərgədə 500-dən çox uşaq teleskop müşahidələrinə qoşuldu. Onlar Günəşin, eləcə də digər səma cisimlərinin müşahidəsi zamanı mütəxəssislərdən ilk elmi izahları aldılar. Layihə bu erkən fəaliyyətlə astronomiyanın gənc auditoriyaya çatdırılmasına olan böyük marağını göstərdi.

Açılışdan sonra layihə çərçivəsində digər tədbirlər davam etdi. Bakı Dövlət Universiteti və tərəfdaş qurumlar tərəfindən təşkil edilən Yay düşərgəsində "Astronomiya axşamı" keçirildi. İştirakçılar burada astrofoto sərgisinə baxdılar, interaktiv oyunlarda iştirak etdilər və axşam saatlarında teleskoplarla müşahidələr apardılar. Layihənin növbəti böyük fəaliyyəti olan ictimai AstroCamp ölkənin aparıcı elmi mərkəzlərindən birində gerçəkləşdi. Burada iştirakçılar üçün astrofotografiya, teleskoplardan istifadə və səma müşahidəsinin əsasları mövzusunda ustad dərsləri təşkil edildi. Həmçinin muzey ekskursiyaları və gecə müşahidələri keçirildi. Bu müxtəlif fəaliyyətlər ictimaiyyətə kosmik elm sahəsində praktiki təcrübə və təlimat verdi. Sentyabr ayında yüzlərlə sakinin iştirakı ilə Ay tutulmasının canlı müşahidəsi təşkil olundu. Xüsusi quraşdırılmış teleskoplar vasitəsilə tutulmanın bütün mərhələləri nümayiş etdirildi və alimlər tərəfindən elmi-populyar izahlar təqdim edildi.

Layihənin mühüm hissəsi Azərbaycan dilində elmi resursların yaradılması oldu. Astronomiyaya dair iki əsas nəşr – “Astronomiya Olimpiadaları: Məsələlər və onların həlləri” və “Astronomiyada Əsas Anlayışlar” – Azərbaycan dilinə tərcümə olunaraq nəşr edildi. Kitabların təqdimat mərasimlərində onların tədrisdə istifadəsi və dilimizdə elmi resursların sayının artırılması baxımından əhəmiyyəti vurğulandı. Eyni zamanda, "Fəza və Zamanın Elçiləri" sənədli filmi dublyaj edildi və ilk dəfə nümayiş etdirildi. Bu film astronomiyanın əsas anlayışlarını geniş auditoriyaya vizual və asan başa düşülən formada çatdırmaq məqsədi daşıyır. Layihə Qarabağda ilk açıq astronomik müşahidəni keçirməklə də əhəmiyyətli, simvolik bir addım atdı. Şəhər mərkəzində quraşdırılmış teleskoplar sayəsində iştirakçılar Saturnu müşahidə etdilər, bununla da bölgədə elmi maarifləndirmənin bərpasına töhfə verildi.

Ümumilikdə layihə Azərbaycanın müxtəlif regionlarında minlərlə insanı əhatə etdi. Astronomiya elminin populyarlaşdırılması, gənclərin elmə marağının artırılması və Azərbaycan dilində elmi resursların genişləndirilməsi sahəsində ciddi nəticələr əldə edildi. Həvəskar Astronomlar Cəmiyyəti bildirir ki, onlar elmi maarifləndirmə, açıq müşahidə proqramları və tədris resurslarının hazırlanması sahəsində fəaliyyətlərini davam etdirəcəklər. Bu işlər ölkədə elmi mühitin daha da inkişafına xidmət edəcək.