Britaniya "Həyat Təhrir əş-Şam"ı terror təşkilatları siyahısından çıxarıb

Böyük Britaniya Suriyanın yeni rəhbərliyi ilə əməkdaşlığı gücləndirmək məqsədilə "Həyat Təhrir əş-Şam" (HTŞ) qruplaşmasını terror təşkilatları siyahısından çıxarıb. Bu qərar Krallığın Xarici və Daxili İşlər Nazirliklərinin birgə bəyanatında rəsmən təsdiqlənib. Hökumət bu addımın yeni Suriya hökuməti ilə daha sıx əlaqələr qurmağı asanlaşdıracağını bildirir. Bu dəyişiklik, həmçinin Böyük Britaniyanın terrorla mübarizədən miqrasiya və kimyəvi silahların ləğvinə qədər olan daxili və xarici siyasət prioritetlərini dəstəkləyəcək.

Bu qərar ABŞ-nin iyul ayında atdığı oxşar bir addımı əks etdirir. Siyahıdan çıxarılma o deməkdir ki, 2000-ci il Terrorizm Aktının qadağan müddəaları artıq Həyat Təhrir əş-Şam qruplaşmasına şamil edilməyəcək. Beləliklə, təşkilata üzvlük və ya ona dəstək verməklə bağlı cinayət məsuliyyəti aradan qalxır. Suriyadakı mövqeyinin dəyişməsi Londondan gələn diplomatik fəaliyyətlərin davamıdır. Böyük Britaniya və Suriya arasında münasibətlər 2011-ci ildə vətəndaş müharibəsi başladıqdan sonra kəskin şəkildə pisləşmişdi. O zaman London müxalifətin tərəfini tutmuş və 2012-ci ilin yanvarında öz diplomatlarını Dəməşqdən təxliyə etmişdi.

2024-cü ilin sonunda müxalifət qrupları Suriya ordusunun mövqelərinə qarşı genişmiqyaslı hücuma başladılar. Həmin il dekabrın 8-də onlar Dəməşqə daxil oldular. Nəticədə prezident Bəşər Əsəd istefa verərək ölkədən qaçdı. 2025-ci ilin yanvar ayının sonlarında yeni hakimiyyət orqanları Həyat Təhrir əl-Şamın lideri Əhməd əl-Şaraanın keçid dövründə prezident səlahiyyətlərini icra edəcəyini açıqladı. Bu siyasi dəyişikliklərdən sonra Böyük Britaniya Suriyaya qarşı sanksiyaları ləğv etməyə başladı. Mart ayında bir sıra banklara, o cümlədən Mərkəzi Banka, eləcə də neft şirkətlərinə qoyulan məhdudiyyətlər götürüldü. London daha sonra təhlükəsizlik agentliklərini və yerli medianı da sanksiyalar siyahısından çıxardı. Terror təşkilatları siyahısından çıxarma bu normallaşma prosesinin mühüm hissəsidir.