Hacıqabul gölü niyə quruyub?

Vaxtilə 16 kvadrat kilometr sahəyə və 5 metrə qədər dərinliyə malik olan Hacıqabul gölü demək olar ki, tamamilə quruyub. Son bir neçə ildə bu su hövzəsi su üzünü görmür, qurumuş ərazidə isə yabanı otlar bitib. Bu ekoloji problemin əsas səbəbi nədir və gölü əvvəlki vəziyyətinə qaytarmaq olarmı? Ekoloq-hidroloq Rövşən Abbasovun sözlərinə görə, Hacıqabul gölünün qurumasının əsas səbəbi Kür çayının su balansında baş verən mənfi dəyişikliklərdir. Çayda suyun kəskin azalması gölün təbii dolma prosesinə mane olur. Göllə bağlı vəziyyət iqlim dəyişikliyinin və regional su ehtiyatlarının idarə olunmasındakı çatışmazlıqların bariz göstəricisidir.

R. Abbasov açıqlayıb ki, əvvəllər göl suyunun əsas mənbələri Kürün daşması və ətraf ərazilərdəki yüksəkliklərdən daxil olan sular idi. Təəssüf ki, hazırda nə Kürdən daşqın suları, nə də yüksəkliklərdən gələn yağış suları gölə çatmır. Bu vəziyyəti bərpa etmək üçün təcili addımlar atmaq lazımdır. Mütəxəssis bildirib ki, Hacıqabul ərazisindəki yağışlar zamanı toplanmış suyun gölə daxil olmasını təmin etmək üçün müəyyən işlər aparılmalıdır. Onun fikrincə, bunun həyata keçirilməsi üçün yol infrastrukturu və su kanallarının quruluşunda dəyişikliklər tələb olunur. O, həmin ərazilərdə olan suları Hacıqabul gölünə yönləndirmək imkanının olduğunu vurğulayır. Bu, qısa müddətdə gölə su gətirməyin ən real yolu sayılır.

Gölü xilas etmək üçün alternativ bir plan da mövcud idi. Bu plan Kürdən birbaşa su gətirilməsini nəzərdə tuturdu. Hətta bu məqsədlə ora xüsusi bir kanal da çəkilmişdi. Ancaq bu sxem çaydakı suyun həddindən artıq azalması səbəbindən işləmədi. Hal-hazırda Kürdə su səviyyəsi o qədər aşağıdır ki, bu sistemi tətbiq etmək mümkün olmur. Hidroloq bu məsələdə gələcəyə dair ümidini saxlayır. O qeyd edir ki, ola bilsin gələcəkdə Kürdə su artarsa, bu su gətirmə sxemini yenidən tətbiq etmək və gölün qurumuş sahəsini canlandırmaq mümkün olacaq. Gölün bərpası yalnız təbiətdən asılı deyil, eyni zamanda düzgün su idarəetmə siyasətinin həyata keçirilməsini tələb edir.