Maldivlər dünyada ilk dəfə tətbiq edilən <strong>nəsillərarası siqaret qadağasını</strong> qüvvəyə mindirdi

Hind Okeanında yerləşən ada dövləti olan Maldivlər, dünyada ilk dəfə tətbiq edilən mühüm bir qadağanın qüvvəyə mindiyini elan etdi. Bu qərar “nəsillərarası siqaret qadağası” adlanır və Maldivləri bu tipli qadağanı həyata keçirən yeganə ölkəyə çevirib. Qadağa 2007-ci il yanvarın 1-dən sonra doğulan hər kəsin tütün məhsullarını almasını, istifadə etməsini və ya onlara satılmasını qəti şəkildə yasaqlayır.

Maldivlər Səhiyyə Nazirliyindən verilən məlumata görə, bu tədbir əhali sağlamlığını qorumaq və tütünsüz bir nəslin formalaşmasına şərait yaratmaq məqsədi daşıyır. Prezident Məhəmməd Muizzunun təşəbbüsü ilə başlayan bu qayda rəsmi olaraq 1 noyabr tarixində qüvvəyə minib. Yeni tənzimləmələrə əsasən, 1 yanvar 2007-ci il və ondan sonra doğulan şəxslər tütün məhsulları əldə edə, istifadə edə və ya sata bilməzlər. Pərakəndə satıcılar üçün isə bu məhsulları satmazdan əvvəl şəxsin yaşını təsdiqləmək məcburiyyəti qoyulub.

Möhtəşəm turizmi ilə tanınan və 1191 mərcan adasından ibarət olan Maldivlərdə bu qadağa tək yerli sakinləri yox, həm də ölkəyə səyahət edən turistləri də əhatə edir. Ada dövləti, həmçinin, yaşından asılı olmayaraq hər kəs üçün elektron siqaretlərin və buxar cihazlarının idxalını, satışını, yayılmasını, saxlanılmasını və istifadəsini tamamilə qadağan edib. Qanunu pozanlara qarşı tətbiq edilən cərimələr kifayət qədər sərtdir. Məsələn, yetkinlik yaşına çatmayan birinə tütün məhsulu satan şəxslərə 50.000 rufiyaa (təqribən 3.200 ABŞ dolları) həcmində cəza kəsiləcək. Elektron siqaret istifadə edənlər isə 5.000 rufiyaa (təxminən 320 dollar) pul cəriməsi ödəyəcəklər.

Maldivlərin bu qətiyyətli addımı dünya miqyasında böyük marağa səbəb olub. Hazırda Birləşmiş Krallıqda oxşar bir “nəsillərarası siqaret qadağası” qanunvericilik prosesindən keçməkdədir. Lakin oxşar qanunu ilk dəfə tətbiq edən Yeni Zelandiya təcrübəsi fərqli sonluqla bitmişdi. Yeni Zelandiya hökuməti, 2023-cü ilin noyabrında qüvvəyə minməsindən bir il keçməmiş bu qanunu geri çəkmişdi. Bu səbəbdən Maldivlərin bu uzunmüddətli qadağanı necə idarə edəcəyi dünya səhiyyəsi üçün mühüm bir nümunə olacaq.