Marsda Həyatın İzləri: NASA Sensasiyalı Açıqlamaya Hazırdır

Bu həftə NASA Marsda qədim həyatın izlərinə işarə edən əhəmiyyətli elmi kəşflərini açıqlayacaq. "Cəvahir Vadi" adlandırılan və "Azadlıq" roveri tərəfindən toplanan qaya nümunəsinin təhlili, Qırmızı Planetdə milyard illər əvvəl həyatın mövcud olduğuna dair dəlillər ortaya qoyub.

2024-cü ilin iyul ayında Cezero kraterinin kənarındakı qədim çay yatağından götürülmüş bu üçbucaq formalı qayanın milimetr ölçülü ağ ləkələri və qara sərhədləri alimlərin diqqətini çəkib. Bu izlər Yer kürəsində yeraltı mikrobların fosil qalıqlarına bənzəyir. Bundan əlavə, nümunədə üzvi birləşmələr, kalsium sulfat damarları və dəmir fosfatla zəngin ləkələr aşkar edilib.

Alimlərin fikrincə, bu izlər qayanı Marsda həyatın ən güclü göstəricilərindən biri edir. Tədqiqat üçün NASA, Yüksək Sürətli Reaktiv Laboratoriyasında istifadə edilən O-PTIR (optik fototermal infraqırmızı spektroskopiya) texnologiyasından istifadə edib. İki lazeri birləşdirən bu üsul, qaya komponentlərinin kimyəvi barmaq izini çıxarır və yüksək submikron dəqiqlik təmin edir. Ənənəvi infraqırmızı spektroskopiyaya nisbətən daha kiçik sahələri daha dəqiq analiz edir və nəticələri dəqiqələrlə verir.

Əvvəllər "Avropa Klip" kosmik gəmisinin təmizliyinin yoxlanılmasında istifadə edilən bu texnologiya, "Cəvahir Vadi" nümunəsindəki üzvi birləşmələrin və mineral damarların ətraflı araşdırılmasına da imkan verib. 2021-ci ilin fevralında Marsa enən "Azadlıq" roveri bu günə qədər 30 qaya və torpaq nümunəsi toplayıb. Lakin "Cəvahir Vadi"dən alınan məlumatlar Marsda həyat axtarışında indiyə qədərki ən diqqət çəkən nəticələr adlanır. Bu kəşflərin dəqiq əhəmiyyəti NASA-nın mətbuat konfransından sonra aydınlaşacaq.