Qərbi Azərbaycan Xronikası: Qaraçılarla ermənilər niyə bu qədər oxşardır?

“Qərbi Azərbaycan Xronikası” layihəsi çərçivəsində sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru Elçin Əlibəylinin təqdimatında xüsusi veriliş hazırlanıb. Proqramda AMEA Nəsimi adına Dilçilik İnstitutunun Qədim dillər və mədəniyyətlər şöbəsinin müdiri, professor İlhami Cəfərsoy iştirak edib. Professor qədim tayfa adları, müasir Hay dili ilə erməni dilinin fərqləri və Ermənistanın əsl sakinləri haqqında danışıb. O, qədim tayfaların adlarının tanrı adlarından yarandığını qeyd edib. İlhami Cəfərsoy həmçinin xüsusi olaraq vurğulayıb ki, qaraçılarla ermənilər çox oxşardır. O izah edib ki, ermənilər Hindistan və Sinddən gəlmədir. Bu müzakirə bölgənin tarixi və dilçilik gerçəkliklərinə meydan oxuyur.

Professor Cəfərsoy erməni dilini linqvistikanın ən böyük fırıldaqlarından biri adlandıraraq, bu dilin qondarma olduğunu bildirib. O, Qərbi Azərbaycanda ermənilərə aid heç bir qədim toponimin olmadığını deyib. Onun sözlərinə görə, qədim erməni dili (Qrabar) ilə müasir Hay dili (Aşxarabar) tamamilə fərqlənir və bu dillər arasındakı əlaqə heç bir genetik xarakter daşımır. İlhami Cəfərsoy qeyd edib ki, "erməni dilinin" əsl mahiyyəti Qrabar və Aşxarabarın öyrənilməsi ilə açılır. Bu dilin 80 ləhcəsi və üç dili var. Professor əlavə edib ki, Ararat dağı əslində türklərin torpağıdır, çünki Ararat adının kökü Arar və Urar mələkləri ilə bağlıdır.

Professorun verdiyi məlumatlara görə, xristianlıq mədəniyyətinin qurucuları azərbaycanlılardır. O, Ermənistanın əsl sakinlərinin türklər olduğunu bəyan edib. Azərbaycanlılara məxsus qədim ənənələr var, məsələn, göbək kəsmək adəti bunlardan biridir. Həmçinin “Kert” erməni sözü deyil; daş yonmaq ənənəsi də türklərə aiddir. İlhami Cəfərsoy coğrafi sübutlar gətirərək, Sevan və İrəvan adlarının, eləcə də Urartu dövlətinin həqiqi köklərində güclü türk izlərinin mövcud olduğunu deyib. Bu tarixi faktlar ermənilərin uydurma nağıllarını ifşa edir.

“Qərbi Azərbaycan Xronikası” layihəsinin geniş məqsədləri var. Layihə bu tarixi qədim torpaqlarımızın adının yaşadılmasına və tanıdılmasına xidmət edir. O, həmçinin azərbaycanlıların ermənilər tərəfindən məruz qaldığı deportasiyaları sənədləşdirməyi qarşısına məqsəd qoyub. Məqsəd, ərazidə mövcud olmuş, lakin adları silinən toponimləri, saysız-hesabsız maddi mədəniyyət nümunələrini üzə çıxarmaqdır. Bunlara qədim yaşayış məskənləri, nekropollar, kurqanlar, qala qalıqları, karvansaralar, körpülər və at-qoç heykəlləri daxildir. Əsas hədəf həmin ərazilərin təmiz oğuz-türk məskənləri olduğunu təsdiq edən faktları dünya ictimaiyyətinə çatdırmaqdır.